×

جستجو

×

دسته بندی ها

×
توجـه
برای استفاده از نسخه ویندوزی به رمز عبور نیاز دارید درصورتیکه رمزعبور ندارید بعدازنصب، بر روی لینک " رمز عبور را فراموش کرده ام" کلیک کنید.
دانلود نسخه ویندوز

دانلود کتابهای باباطاهر

کتابهای الکترونیک، زندگی نامه و آلبوم تصاویر باباطاهر

باباطاهر

نام اصلی : باباطاهر یا باباطاهر عریان (Baba Tahir or Baba Taher Oryan Hamadani)

زادگاه : همدان

ملیت : ایرانی

تاریخ تولد : 326 یا به تعبیری 390

پیشه : شاعر

بیشتر...

تاریخ وفات: 418

آثار

زندگینامه

چکیده

بابا طاهر همدانی ملقب به بابا طاهر عریان، یکی از شعرای بزرگ در سده چهار و 5 هجری بوده است. بابا طاهر عارف، شاعر، رباعی سرا و دوبیتی سرا بوده است. گفته شده این شاعر بزرگ در سال 326 خورشیدی به دنیا آمده است. اما بسیاری از منابع درباره زادروز ایشان اطلاعات دقیقی در دست ندارند. بابا طاهر در شهر همدان به دنیا آمد و در زمان حکومت سلجوقیان می زیسته است. از این شاعر کشورمان، اشعار دوبیتی و مجموعه کلمات قصار موجود است. دلیل شهره بابا طاهر به دلیل اشعار زیبا و دو بیتی های نابش بوده است. این شاعر در سال 411 شمسی یعنی در سن 85 سالگی در گذشت. مقبره ایشان در شمال شهر همدان واقع در میدانی به نام بابا طاهر است.

 

شرح کاملی بر زندگی شاعر بابا طاهر

سال تولد

بابا طاهر (Baba Tahir)  معروف به بابا طاهر عریان، در روستای ایرانه ملایر به دنیا آمد. گفته شده سال تولد این شاعر، بر اساس حروف ابجدی که در یکی از دو بیتی هایش آورده بود، حساب شده است. شخصی به نام میرزا مهدی خان کوکب با محاسبه این حروف ابجد به سال 326 خورشیدی رسیده است. یکی از رباعیات این شاعر نشان بر این بود که نام پدرشان فریدون بوده است. این دوبیتی به این شرح بوده: نصيحت بشنو از پور فريدون كه شعله از تنور سرد نايو

 

لقب باباطاهر

این لقب به کسانی اطلاق می شده که جزو پیروان وارسته بوده اند. همچنین لقب عریان نیز به این دلیل به ایشان اطلاق شد که از تعلقات دنیوی دست بریده بودند.

بابا طاهر بیشتر روزهای زندگی خود را در كوه و بيابان به سر می برده است. همچنین تمام شب ها را به عبادت و رياضت می گذرانده است. در ابتدا بابا طاهر شهرتی نداشته است، اما در اثر پاکی درون، خودسازی و بی علاقگی به تعلقات دنیوی دارای کراماتی شد که باعث شد نام او بر سر زبان ها بیفتد.

 

شاعر دوران سلجوقیه

بابا طاهر در زمان حکومت سلجوقیان می زیسته است. ایشان معاصر با پادشاهی طغرل بیک سلجوقی بوده است.

نقل شده است در زمانی که طغرل سلجوقی پا به شهر همدان گذاشت، ملاقاتی میان او و شاعر باباطاهر صورت می گیرد. تاثیر این دیدار بر طغرل چنان زیاد بوده که در جایی گفته است:

شنیدم که چون سلطان طغرل بیگ به همدان آمد، از اولیا سه پیر بودند: باباطاهر، باباجعفر و شیخ همشا که در کوهکی بر همدان که آن را خضر خوانند، ایستاده بودند. نظر سلطان بر ایشان آمد. کوکبه لشکر بداشت و پیاده شد و با وزیر ابونصرالکندری پیش ایشان آمد. باباطاهر پاره ای شیفته گونه بود. او را گفت: با خلق خدا چه خواهی کرد؟ سلطان گفت: آنچه تو فرمایی، باباطاهر گفت: آن کن که خدا می فرماید: ان الله یأمر بالعدل والاحسان. سلطان بگریست و گفت: چنین کنم. باباطاهر دستش بگرفت و گفت: پذیرفتی؟ سلطان گفت آری.

بابا طاهر

 

دوبیتی های باباطاهر

دوبیتی های بابا طاهر بسیار معروفند؛ این اشعار به لهجه لری سروده شده اند. البته بعضی از محققان معتقدند که زبان او راجی (رازی) بوده است. این زبان یکی از گویش های قدیمی شهر ری بود.

 

مضمون اشعار

باباطاهر عاشق خداوند، طبیعت و انسان بودن است. در اشعار و کلامش از کوه ها، دشت ها و رودخانه ها سخن می گوید. نثر او بسیار روان و ساده بوده و خیر خواهی و احسان را به خوبی بیان می کرده است. همچنین توسل به ائمه اطهار و ایمان خود به مذهب شیعه را در اشعارش به وضوح می توان دید.

 

آرامگاه بابا طاهر

مقبره این شاعر بزرگ در شمال شهر همدان و در میدانی به نام ایشان قرار دارد. این ارامگاه نزدیک بقعه امامزاده حارث بن علی می باشد. مقبره بابا طاهر در سال 67 شمسی به ثبت آثار تاریخی ایران رسیده است. در محوطه داخلی آرامگاه ۲۴ دو بیتی از ایشان بر روی ۲۴ قطعه سنگ حک شده است. مزار بابا طاهر در قسمت پایین محوطه داخلی می باشد.

بابا طاهر عریان

 

مشخصات ظاهری آرامگاه

این مقبره با گنبدی فیروزه ای و منشوری شکل در مرکز میدان بر قاعده ای هشت ضلعی قرار گرفته است. مساحت کل محوطه و باغ در حدود 8965 متر مربع است. سقف آرامگاه با کاشی های معرق پوشیده شده است. تمام ستون ها، سنگ مزار، کف و پله ها با سنگ های گرانیت حجاری شده اند. ارتفاع برج از سطح تپه ۲۰.۳۵ متر و از سطح خیابان ۲۵.۳۰ متر است. بنای اصلی مقبره دارای ابعاد ۱۰ در ۱۰ متر است که با مجموعه ای از منشورها پوشیده شده است. این منشورها دارای مدخل ها و منافذ نوری هستند. دو لوحه برنجی نیز در محوطه داخلی نصب شده اند؛ در یکی از این لوح ها اسامی هیئت مؤسس انجمن آثار ملی به هنگام ساختن آرامگاه آمده است. لوح دیگر نام برخی از شخصیت هایی می باشد که در کنار بابا طاهر دفن شده اند. ام برخی از این افراد را در زیر آورده ایم:

میرزا علی نقی کوثر از دانشمندان سده ۱۳، ابوالفتح اسعد از فقیهان سده ۶، مفتون همدانی از شاعران سده ۱۴، محمد ابن عبدالعزیز از ادیبان سده ۳ هجری

 

بازسازی و مرمت بنا

این بنا در طول تاریخ شاهد تخریب و بازسازی های زیادی بوده است. گفته در دوران پهلوی، رضا خان پهلوی بنای آجری دیگری بر روی سازه اصلی آن ساخت. در طی این بازسازی، لوح کاشی مربوط به قرن هفتم هجری به دست آمد. این کاشی هم اکنون در موزه ایران باستان نگهداری می شود. این کاشی فیروزه ای رنگ، شامل آیاتی از قرآن مجید به خط کوفی برجسته است. ارامگاه جدید باباطاهر در سال ۱۳۴۴ خورشیدی با همت انجمن آثار ملی و شهرداری همدان و توسط مهندس محسن فروغی ایجاد شد. آرامگاه جدید، شاهکاری بی نظیر از معماری عصر جدید است. طرح اصلی آن تلفیقی از معماری قرن های هفتم و هشتم هجری و عصر حاضر است.

بابا طاهر همدانی

 

کتاب سرانجام

کتاب سرانجام بابا طاهر دو بخش است؛ بخش اول آن رساله ای است که با کلمات قصار در عقاید عرفاً و صوفیان می باشد. بخش دوم هم رساله ای است به نام (الفتوحات الربانی فی اشارات الهمدانی) که گویا شارح آن جانی بیک همدانی است.

 

در زیر چند تا از دو بیتی های معروف بابا طاهر را گرد آورده ایم:

  • خدایا دل ز مو بستان بزاری
    نمی آید ز مو بیمار داری
    نمیدونم لب لعلش به خونم
    چرا تشنه است با این آبداری

 

  • بروی ماهت ای ماه ده و چار
    به سرو قدت ای زیبنده رخسار
    که جز عشقت خیالی در دلم نی
    بدیاری ندارم مو سر و کار

 

  • دلم از دست تو دایم غمینه
    ببالین خشتی و بستر زمینه
    همین جرمم که مو ته دوست دیرم
    که هر کت دوست دیره حالش اینه

 

  • شب تاریک و سنگستان و مو مست
    قدح از دست مو افتاد و نشکست
    نگهدارنده اش نیکو نگهداشت
    وگرنه صد قدح نفتاده بشکست

 

  • عزیزا ما گرفتار دو دردیم
    یکی عشق و دگر در دهر فردیم
    نصیب کس مباد این غم که ما راست
    جمالت یک نظر نادیده مردیم

 

  • دیم یک عندلیب خوشنوایی
    که می نالید وقت صبحگاهی
    بشاخ گلبنی با گل همی گفت
    که یارا بی وفایی بی وفایی

 

 

  • اگر شیری اگر ببری اگر کور
    سرانجامت بود جا در ته گور
    تنت در خاک باشد سفره گستر
    بگردش موش و مار و عقرب و مور

 

 

  • پریشان سنبلان پرتاب مکه
    خمارین نرگسان پرخواب مکه
    براینی ته که دل از مابرینی
    برنیه روزگار اشتاب مکه

 

  • به قبرستان گذر کردم صباحی
    شنیدم ناله و افغان و آهی
    شنیدم کله ای با خاک می گفت
    که این دنیا نمی آرزد بکاهی

 

  • مرا نه سر نه سامان آفریدند
    پریشانم پریشان آفریدند
    پریشان خاطران رفتند در خاک
    مرا از خاک ایشان آفریدند

 

  • به صحرا بنگرم صحرا ته وینم
    به دریا بنگرم دریا ته وینم
    به هر جا بنگرم کوه و در و دشت
    نشان روی زیبای ته وینم

 

  • اگر یار مرا دیدی به خلوت
    بگو ای بی وفا ای بی مروت
    گریبانم ز دستت چاک چاکو
    نخواهم دوخت تا روز قیامت

 

  • تن محنت کشی دیرم خدایا
    دل با غم خوشی دیرم خدایا
    زشوق مسکن و داد غریبی
    به سینه آتشی دیرم خدایا

 

  • شب تاریک و سنگستان و مو مست
    قدح از دست مو افتاد و نشکست
    نگهدارنده اش نیکو نگهداشت
    و گرنه صد قدح نفتاده بشکست

 

  • سیاهی دو چشمانت مرا کشت
    درازی دو زلفانت مرا کشت
    به قتلم حاجت تیر و کمان نیست
    خم ابرو و مژگانت مرا کشت

 

  • نمی دانم دلم دیوانه کیست
    کجا آواره و در خانه کیست
    نمیدونم دل سر گشته مو
    اسیر نرگس مستانه کیست

 

  • دو چشمم درد چشمانت بچیناد
    مبو روجی که چشمم ته مبیناد
    شنیدم رفتی و یاری گرفتی
    اگر گوشم شنید چشمم مبیناد

 

 

ویکی پدیای باباطاهر

https://en.wikipedia.org/wiki/Baba_Tahir

 

آثار بابا طاهر

اشعار بابا طاهر که در قالب دوبیتی بوده است در کتابی گرد آوری شده است. این سروده ها به زبان و گویش لری می باشد. از بابا طاهر علاوه بر دوبیتی ها، آثار ادبی دیگری نیز به جا مانده است که از آن جمله می توان به دو قطعه، چند غزل، مجموعه کلمات قصار عربی و کتابی به نام سرانجام اشاره کرد. گفته شده در این مجموعه عربی، علم و عبادت به شیوایی بیان شده است.


 


آثار باباطاهر که در کتابچین موجود است

  1. کتاب مجموعه آثار باباطاهر
  2. کتاب دوبیتی های باباطاهر
  3. کتاب باباطاهر عریان

لینک کوتاه

http://ketabch.in/a/2264