دانلود کتاب شرح منازل هفتگانه سیر و سلوک ( منزل سوم: تقوا )

فهرست مطالب

دیباچه
فصل اوّل:  
سرآغاز منزل تقوا  
گذری بر منازل سيروسلوک  
  » سيروسلوک « در » تقوا « جایگاه
تعریف تقوا  
معنای لغوی تقوا  
معنای عرفی تقوا  
معنای علمی تقوا  
انسان، موجودي دو بعدي  
تقوا از دیدگاه فلاسفه  
تقوا از دیدگاه دانشمندان علوم اجتماعی  
تقوا از دیدگاه علماي علم اخلاق  
تقوا از منظر سيروسلوک  
حکایتی از تقوای عملی دو مرجع تقليد  
راه پر فراز و نشيب منزل تقوا  
ملکۀ تقوا  
رابطۀ ایمان و تقوا  
مراتب ایمان  
ایمان عقلی  
ایمان قلبی  
مراتب یقين  
حقّ تقوا  
اقسام آدميان از نظر برخورداري از ایمان و تقوا  
   دیندار حقيقی از منظر امام حسين
فصل دوّم:  
آثار و برکات تقوا از دیدگاه قرآن و عترت  
آثار و برکات تقوا از دیدگاه قرآن و عترت  
 برخورداری از حيات ط يّب در دنيا
 دستيابی به حيات ط يّبتر در آخرت  
 برخورداری از هدایت الهی  
 بهرهمندی از نور الهی  
 امن يّت دل  
 بهرهمندی از برکات آسمانها و زمين  
 وجاهت، شخص يّت و محبوب يّت اجتماعی  
 قدر ت تشخيص حق از باطل  
 نيل به مقام تسليم و رضا  
تسليم و رضا در برابر مقدّرات الهی  
تسليم و رضا در برابر اوامر و نواهی الهی  
  برخورداری از جامعۀ سالم و نمونه  
فصل سوّم:  
ارکان تقوا  
ارکان تقوا  
رکن اول: اجتناب از محرّمات  
گناه، عامل سقوط انسان  
مراحل ارتکاب گناه و مراتب سقوط ناشی از آن  
مرحلۀ اوّل: انجام گناه  
مرحلۀ دوّم: عادت به گناه  
مرحلۀ سوّم: توجيه گناه  
مرحلۀ چهارم: لذّت از گناه  
تأثير گناه در پدیدآمدن قبض و بسط روحی  
گناه کبيره و صغيره  
معناي اجتناب از گناه  
* پرهيز از شبهات و مکروهات  
لزوم دفع ضرر محتمل  
مال شبههناک، مانع سيروسلوک  
پرهيز از شبهات، به قدر ميسور  
لزوم اجتناب سالک از شبهۀ گناه  
لزوم پرهيز از گفتار و رفتار مباح، امّا بيهوده  
رکن دوّم: انجام واجبات  
اقسام واجب
حقوق واجب  
 حقوق نفس  
ضرورت شناخت ماه يّت نفس  
لزوم جهاد با نفس  
تکامل روحی، مهمترین حقّ نفس  
تکامل روحی، وابسته به سلامت جسم و روح
 حقوق خداوند  
 حقوق سایر مخلوقات  
حقوق سایر انسانها  
حقوق غيرمسلمانان  
حقوق مسلمانان  
برخی از مصادیق حقوق مسلمانان در تعامل با یکدیگر  
الف( وجوب پرداخت حقوق مالی همنوعان  
ب( وجوب عمل به قانون مواسات در وقت احتياج  
معنای واژۀ زکات در قرآن کریم  
ج( وجوب امربهمعروف و نهیازمنکر
* انجام مستحبّات  
معناي نافله  
اهمّ مستحبّات  
 برقراری ارتباط عاطفی با خداوند  
برخی راهکارها و مصادیق ارتباط عاطفی با خداوند  
الف( طهارت دائمی
ب( نماز نافله، نماز اوّل وقت و نماز جماعت  
ج( روزۀ استحبابي  
د( مداومت بر ذکر  
ه( دعا و مناجات  
 انس با قرآن و عترت  
الف انس با قرآن  
ب انس با عترت  
 خدمت به خلق خدا  
لزوم رعایت حدّ تعادل در انجام مستحبّات  
معيار تشخيص حلال و حرام افعال  
ضرورت فراگيري علوم دیني  
احکام شرعي  
اصول و مباني اعتقادي  
اخلاق و اخلاقيّات  
وظایف و شرایط کارشناسان دیني  
نکوهش عمل بر اساس تمایلات نفساني  
عواقب عال مگریزي  
فصل چهارم:  
راهکارهای کسب تقوا  
راهکارهای تحصيل تقوا
راهکار اوّل: تحصيل تقوا، از راه علم  
ارکان دوّم: تحصيل تقوا، از راه عمل  
برخي از راهکارهای علمي و عملي تحصيل تقوا  
 زمينهسازی برای تقوا  
 عمل به قانون مراقبه  
مرحلۀ اوّل: مشارطه  
مرحلۀ دوّم: مراقبه  
مرحلۀ سوّم: محاسبه  
 در نظر گرفتن برکات تقوا و تبعات بیتقوایی  
 توجّه به انذار و تبشير پيامبران و رسولان الهی  
 توجّه به ندای پيامبران درون  
عقلانيّت و خرد ورزی  
توجّه به ندای فطرت  
متابعت از نفس لوّامه  
 تقویت ایمان  
 بيداری و هوشياری دائمی  
 توبه و بازگشت بهسوی خداوند  
 تحریک احساسات و عواطف  
  تقویت روحيّۀ اخلاص  
  انتخاب همنشين صالح  
  توجّه به حسن و قبح ذاتی افعال  
  صبر و سعۀ صدر  
  مرگباوری و یاد معاد  
سخنی راجع به تلازم همّت و توفيق  
 همّت  
 توفيق  
فصل پنجم: تقسيمات تقوا  
تقسيم اوّل  
 تقوای عوام  
 تقوای خواص  
 تقوای اخصّ الخواص  
تقسيم دوّم  
 تقوای تبعيضی  
 تقوای فقهی  
 ملکۀ تقوا  
 لقاء  
 عصمت  
تقسيم سوّم  
 تقواى منفى  
 تقواى مثبت  
تأکيد تعاليم دینی بر تحصيل تقوای مثبت  
تقسيم چهارم  
 تقوای جوارحی  
 تقوای جوانحی  
قلب، ابزار تعال ی روح  
قلب مؤمن، عرش الهی  
تقوای قلب به چه معناست؟  
ثمرات تقوای قلب  
الف( محبّت خداوند  
ب( محبّت مخلوقات خداوند  
ج( دیگرخواهی بهجای خودخواهی
د( شرح صدر  
 تقوای عقلی  
عقل، ابزار تعال ی روح  
معنای تعقّل  
تعقّل، از دیدگاه قرآن و عترت  
تقوای عقل به چه معناست؟
ثمرات تقوای عقلی  
الف( بیاعتنایی به علوم غریبه  
   منشأ سحر و جادو در کلام امام صادق
سحر و جادو، از توهّم تا واقعيّت  
علوم غریبه از منظر تعاليم دینی  
برترین جایگزین برای علوم غریبه  
سخنی پيرامون چشم زخم  
راهکار رفع تأثير علوم غریبه و چشم زخم  
ب( پرهيز از تقليد کورکورانه  
اقتباس و انتخاب راه صحيح  
ج( دوری از خرافه و خرافهگرایی  
عقل نظري و عقل عملي  
خرافه، برخاسته از احساسات و تخ يّلات  
برخی از مصادیق خرافه  
نحوست زایيدۀ چيست؟  
   خرافهزدایی در سيرۀ نبیّ اکرم
د( دینداری  
پذیرش اصول دین، عقلی است، نه تقليدی
ضرورت بهرهمندی همگان از تفکّر و استدلال  
   نمونهای از استدلالهای عقلی أصحاب ائمّه
ه( مصونيّت از ساده لوحی  
چه کنيم که سادهلوح نباشيم؟  
برخی از مصادیق سادهلوحی  
سادهلوحی مشتاقان عرفان  
خطر سادهلوحی افراد تأثيرگذار در اجتماع  
و( حفظ اعتدال و پرهيز از افراط و تفریط  
برخی از مصادیق افراط و تفریط در عصر حاضر
ز( رستگاری دنيا و آخرت  
سعادت دنيوی، مرهون عقلان يّت  
تعقّل، مایۀ نجات اخروی  
تقسيم پنجم  
 تقوای اجتماعی  
مختصّات جامعۀ باتقوا  
راهکارهای نيل به تقوای اجتماعی  
اوّل: اعتماد و اتّکال به قدرت لایزال الهی  
دوّم: حاکم يّت دین و ایمان  
سوّم: اتحاد  
چهارم: مساوات  
پنجم: مواسات  
ششم: عدالت  
هفتم: آزادی  
معنای اوّل: آزادي در زندگي و تأمين معاش  
معنای دوّم: آزادی اندیشه  
معنای سوّم: آزادی از قيد بندگی غير خداوند  
هشتم: نظارت ملی  
نهم: اقتباس  
دهم: فعال يّت و نشاط  
 تقوای اقتصادی  
معنای اصطلاحی اقتصاد  
نيم نگاهی به موضوع اقتصاد اسلامی  
معنای تقوای اقتصادی  
واجبات اقتصادی  
محرّمات و گناهان اقتصادی  
سخنی کوتاه در خصوص ربا  
برخی از آثار سوء تجمّلگرایی  
شبهات اقتصادی  
  » گریز از قانون « و » تقلّب در قانون «
 تقوای سياسی  
ارتباط منطقی بين اجتماع، انسان و سياست  
جایگاه حکومت در اسلام  
معنای تقوای سياسی  
امتيازات حکومت بر پایۀ تقوا  
اول: هدف وسيله را توجيه نمیکند  
دوم: پرهيز از سياستبازی و مکر و حيله
سوّم: بسط عدالت و حاکم يّت قانون  
چهارم: تأمين رفاه مادی و آسایش دنيوی  
پنجم: زمينهسازی برای رستگاری اخروی  
ششم: تأمين امنيت و عزّت  
هفتم: ترویج علم و رشد بينش و آگاهی مردم  
هشتم: مشارکت مردم در ادارۀ حکومت و مشورت با آنها  
نهم: انتقادپذیری  
دهم: احقاق حقوق مردم  
منابع و مآخذ