کتاب قراردادهای ساخت و ساز بین المللی

"قراردادهای ساخت و ساز بین المللی به همراه تفسیر فرم های طراحی و ساخت فیدیک"
کتاب حاضر با عنوان اصلی (International Construction Contracts) اثری از ویلیام گادوین (William Godwin) می باشد که با ترجمه ای از محمد صالح جابری توسط انتشارات تیسا منتشر شده است.
هدف از‌ این کتاب فراهم‌کردن راهنمایی مختصر در زمینه قراردادهای بین‌المللی ساخت‌وساز و مهندسی پروژه‌ها برای همة کسانی است که در زمینه مذاکره و مدیریت آنها فعالیت دارند. هدف از‌‌ این کتاب ارائه یک متن دانشگاهی نبوده است، بلکه هدف، بیان صریح و شفاف ویژگی‌های اصلی قراردادهای ساخت‌وساز است که همة دست‌اندرکاران پروژه‌های بین‌المللی باید از آن آگاه باشند. در اینجا بسیاری از‌‌ این ویژگی‌ها را با ارجاع به فرم‌های استاندارد بین‌المللی قراردادهای فیدیک ـ که شناخته‌شده و به‌روز هستند ـ روشن ساخته شده است؛ فرم‌های قراردادی از سال 1999 توسط فدراسیون بین‌المللی مهندسان مشاور (فیدیک)  منتشر شده‌اند.
در میان‌‌ این قراردادهای فیدیک، دو فرم طراحی و ساخت وجود دارند که به کتاب‌های زرد و نقره‌‌ای معروفند و به طور نظامند آنها را در بخش دوم این کتاب بررسی ‌‌می‌ شود. علت تمرکز ما بر آنها این است که قراردادهای طراحی و ساخت که در آنها پیمانکار مسئولیت تمام یا قسمتی از طراحی را به عهده ‌‌می‌گیرد، به طور فزاینده‌ای در پروژه‌های بین‌المللی مرسوم شده ‌است.
این کتاب دربرگیرنده سؤالات اساسی است، از قبیل: قرارداد چیست؟ چگونه یک قرارداد از مذاکرات متعدد انجام‌شده میان طرفین، قبل از انعقاد قرارداد متمایز ‌‌می‌‌شود؟ ریسک‌های ناشی از ساخت‌وساز چگونه بین طرفین یک قرارداد تقسیم ‌‌می‌شوند؟ و برای مثال ویژگی‌های قرارداد قرمز و نقره‌‌ای فیدیک چه چیزی را در مورد اختصاص ریسک در انواع متفاوت ساختار یک پروژه به ما ‌‌می‌گویند؟ یکی از ساختارهایی که ما مورد بررسی قرار ‌‌می‌دهیم، پروژه‌های امتیاز است.

در بخشی از این کتاب می خوانیم:
" ما ‌‌می‌توانیم با کارفرما احساس همدردی کنیم، ولی آیا حق با اوست؟ پیمانکار ‌‌می‌تواند پاسخ دهد که سند نیازهای کارفرما شامل نوع یا درجه خاصی از فولاد نمی‌شود و (فرض کنیم) مدت کارکرد نیز ذکر نشده‌ است. وی ‌‌می‌تواند بگوید که انتصاب او برای طراحی فولاد کربنی ارزان‌تر بوده و در‌‌ این ارتباط نقض قراردادی انجام نداده ‌است. مباحثات و مجادلاتی که در مواردی مانند‌‌ این ایجاد ‌‌می‌شوند، ‌‌می‌توانند به طرف‌داری از هریک از طرفین باشند. ممکن است پیمانکار سؤال کند که آیا وی ملزم است که مواد گران‌تری را در یک قرارداد با قیمت مقطوع و ثابت استفاده کند، حتی اگر‌‌ این امر هرگز بیان نشده باشد؟یا در جایی که هیچ‌گونه استاندارد عملکردی برای مدت کارکرد بیان نشده‌ است ؟
کلمات ماده (1-4) بیان ‌‌می‌دارند «... که کارها برای دستیابی با آن اهداف مد نظر بوده‌اند، آن‌گونه که در قرارداد توصیف شده‌ است»؛ اما هدف موردنظر که در قرارداد توصیف شده، کدام است؟‌‌آیا یک نفر ‌‌می‌تواند بگوید که قرارداد حداقل هدف موردنظر را به طور ضمنی «استفاده از چهارچوب‌ها برای پنجره‌های رو‌به‌دریا» ‌‌می‌داند، آن‌گونه که نقشه‌ها و جزئیات مکان آن را نشان ‌‌می‌دهند؟ و ‌‌آیا فرد دیگری ‌‌می‌تواند به طور قانع‌کننده‌‌ای بگوید که در نبود مدت کارکرد واضحی، نیاز به تعویض بیشتر چهارچوب‌های فولاد کربنی نسبت به چهارچوب‌های با فولاد کرومیوم موضوعی در ارتباط با تعمیرات است و نه موضوعی در رابطه با تناسب با هدف؟"