دانلود کتاب جایگاه طنز در اشعار مولانا

معرفی کتاب

"جایگاه طنز در اشعار مولانا"
کتاب حاضر اثری از عزت نعیمی، علی جعفری و مریم احتشام پور می باشد که توسط انتشارات مینوفر منتشر شده است.
«طنز» در ادبیّات فارسی معاصر اصطلاحی امروزی است و«قدما اگر چه آن را در شعر و نثر به معنی نیش و کنایه آورده اند، از آن به عنوان یک اصطلاح ادبی ... یاد نکرده اند». این واژه در اصل از زبان عربی به زبان فارسی راه یافته و به معنای تمسخر و استهزاء است و در اصطلاح ادب معاصر به آن دسته از آثار ادبی اطلاق می شود که با دستمایة طعنه و استهزاء به نشان دادن عیب ها، زشتی ها، نادرستی ها و کژی های فرد و جامعه می پردازند. این کلمه، برابر نهادة واژة SATIRE انگلیسی است که از زبان لاتین اقتباس شده و به معنای "ظرفی پر از میوه های گوناگون" بوده است که مردمان روزگار باستان به یکی از ایزدان زراعت، پیشکش می کرده اند.
طنز مولانا فخیم و استوار است و ریشه در فرهنگ شکوهمند ادب فارسی دارد. اسماعیل امینی، شاعر و پژوهشگر در این باره یادداشتی دارندکه دراین نوشته اشاره میفرمایند: طنز را چنان که در تداول عام رایج است، به تمامی گونه‌های شوخ طبعی، اطلاق می‌کنم و با کمی تسامح، هزل و هجو و فکاهه و مطایبه و دیگر اعضای این خاندان خندان را، اصطلاحاً طنز می‌نامم.

در بخشی از این کتاب می خوانیم :
"اگرچه این سه نوع بیان در ظاهر از جهت خندانیدن مخاطبان با یکدیگر اشتراک دارند اما در باطن و هدف با یکدیگر متفاوتند. در هجو هدف هجاگر تخریب شخصیت کسی و خراب کردن وی یا گروه و صنفی از اصناف و طبقات اجتماعی برای رسیدن به منفعتی شخصی نظیر: انتقام جویی و یا برخورداری از سودی مادی است به طور قطع آنکه برای نیل به مقاصدی اینچنینی از ابزار ارزشمند شعر و هنر بهره می برد. به هیچیک از اصول اخلاقی و اجتماعی پایبند نخواهد بود به همین دلیل هجوهای شاعران و نویسندگانی از این دست آکنده از سخنان غیراخلاقی است، هجاگر دست به هر کاری می زند تا به هدف بی ارزش خود دست یابد از این رو است که هجو بی پرده ، رک و صریح و مملوّ از کلمات و ترکیبات زشت و عاری از عفّت روزگار خود است. در شعر کلاسیک فارسی شاعرانی چون: انوری، یغمای جندقی و سوزنی سمرقندی در بیان اینگونه هجوها معروفند. «طنز و هجو اگر گاهی از جهت خنده ظاهری «هزل آمیزی» و برشمردن عیوب کسی یا جامعه ای و نیز انتقادجویی با یکدیگر شباهت پیدا می کنند اما بلافاصله تفاوت این دو آشکار می شود. زیرا درد طنز، همگانی و بیشتر مربوط به دردهای عمومی و اجتماعی است. در حالیکه درد هجو، مبتذل، خصوصی و شخصی است.» "