کتاب انسان در اسلام

" انسان در اسلام" / تصحیح رساله ی روحیه در کیفیت اخذ روح
اثر حاضر به نویسندگی آیت الله محمد کاظم هزارجریبی استر آبادی به تصحیح علی قنبریان و محمدرضائی نسب از انتشارات میراث فرهیختگان منتشر شده است.
کتاب انسان در اسلام تصحیح و بازنویسی شده رساله "روحیه در کیفیت اخذ روح" از رساله‌های فارسی مرحوم محمد کاظم هزارجریبی می‌باشد که در زمینه کلام و اعتقادات است.
در این کتاب به شناخت انسان و بررسی عمیق ابعاد وجودی (که ضروریات زندگی و ازمقدمات سعادتمندی انسان است ) و بهره وری هر چه بیشتر از زندگی محدود دنیوی می پردازد که در آیات و روایات فراوانی بر این امر تاکید شده است. انسان شناسی و قرار دادن درسی با عنوان انسان در اسلام در دروس عمومی دانشگاهی در همین راستا توجیه پذیر است.
در بخشی از کتاب می خوانیم :
" بدانکه در حقیقت روح انسان خلاف بسیار است آنچه اکثر محقّقین قائل شده‌اند، آنست که انسان مرکّب است از روح و بدن و این دو جوهر دو حقیقت‌اند که میان ایشان با غایت آشنایی، نهایت بیگانگی است که خلقت یکی از ملائکه و عالم علویست و خلق دیگری[36] از خاک که محض ظلمت و مرکز عالم سفلی است و هر کدام را اثر و عملی است که آن دیگر را نیست.
آثار و افعال بدن، دیدن و شنیدن و بوییدن و گفتن و خوابیدن و لمس‌کردن و امثال اینها است با این اعضا و قوای ظاهر و لذّت و المش در حصول و عدم اینها است و صفات و ملکات و فهم و علم و اعتقادات کار روح است زیرا که بدن را کسی نمی‌گوید که سخی و شجاع و مؤمن و عالم است بلکه گفتن و شنیدن و دیدن کار روح است. صاحب «بصائر الدّرجات» از حضرت صادق(ع) روایت کرده است که روح مؤمن در بدنش مثل جوهریست در صندوق. جوهر را که برداشتند صندوق را می‌اندازند و اعتنا به شأن آن نمی‌کنند و صاحب کتاب «معارج الیقین» روایت کرده است که کسی از حضرت صادق(ع) پرسید که سبب این چیست که کسی در شهری می‌خوابد وخود را در شهر دیگر به خواب می‌بیند فرمود روح مثل آفتابست که مرکزش در آسمان است و شعاعش در جهان پهن است."