کتاب نان و حلوا شیخ بهایی

"نان و حلوا شیخ بهایی"

بهاء الدین محمد بن حسین عاملی معروف به شیخ بهایی است،او حکیم، علامه فقیه، عارف، منجم/ستاره‌شناس، ریاضیدان، شاعر، ادیب، مورخ و دانشمند نامدار سده دهم و یازدهم هجری است.

او در دانش ‌های فلسفه، منطق، هیئت و ریاضیات دانش بسیاری داشت.حدود ۹۵ کتاب و رساله از او در سیاست، حدیث، ریاضی، اخلاق، نجوم، عرفان، فقه، مهندسی، هنر و فیزیک بر جای مانده‌ است. به پاس خدمات او به علم ستاره‌ شناسی، یونسکو سال ۲۰۰۹ که مصادف با سال نجوم ‌بوده نام شیخ را در لیست مفاخر ایران ثبت کرد.

شیخ در هنگام مهاجرت به ایران سیزده ساله بود و در شهر قزوین که در زمان شاه طهماسب صفوی مرکز دانشمندان بزرگ ایرانی بود سکنی گزید.

شیخ بهایی کتابی را نگارش کرده است با نام نان و حلوا،این کتاب سرشار از مواعظ، طنز، حکایت، تمثیل و لطایف عرفانی و معارف بشری است که زبانی روان و دلنشین دارد.

نان و حلوا ترسیمی است از ریاکاری و غرور به مال و منال و عنوان و منصب دنیایی.شیخ بهایی در یکی از مثنوی های خود مردم را به دوری از پادشاهان دعوت میکند چون خود آن را از نزدیک تجربه کرده است ،او در فکر خود نزدیک شدن به شاهان زمان را غارت دل و دین میداند و در نهایت مثنوی نان و حلوا از جمله آثار شیخ بهایی است که نشانگر دیدگاه و اندیشه سیاسی اوست و می‌توان به آن استناد کرد.

 

در بخشی ازین کتاب میخوانیم:

علم یابد زیب از فقر ای پسر

نی ز باغ و راغ و اسب و گاو و خر

مولوی را هست دائم این گمان

کان بیابد زیب ز اسباب جهان

نقص علم است ای جناب مولوی

حشمت و مال و منال دنیوی

قاقم و خز چند پوشی چون شهان؟

مرغ و ماهی چند سازی زیب خوان؟

خود بده انصاف ای صاحب کمال

کی شود اینها میسر از حلال؟...