کتاب خستگی روانی: علت ها، راه کارها

"خستگی روانی : علت ها ، راه کارها"
کتاب حاضر اثری از سعید سعیدی دهاقانی می باشد که توسط انتشارات نهج منتشر شده است.
خستگی در روانشناسی به عنوان یکی از مسائل مهم و شایع شناخته شده است و از نگرانی های قابل توجه در حوزه سلامت عمومی است که متخصصین مراقبت های بهداشتی مجامع گوناگون بین المللی با آن مواجه هستند. برخی کارشناسان اطلاع کافی از پژوهش درباره خستگی و درمان آن ندارند و تنها آن را به عنوان یک نشانه ی عام در برخی بیماری ها مانند سرطان، دیابت، مولتیپل اسکلروز MS در نظر می گیرند. بنابراین این برداشت باعث عدم شناخت عوامل روانشناختی موثر در خستگی و در نتیجه موفق نبودن برخی متخصصان در زمینه کنترل و درمان آن گردیده است.
تعیین علت دقیق خستگی و شناخت راه هایی برای چیره شدن بر آن بسیار مهم است. همانطور که اشاره ای شد، این حالت می تواند به علت وجود ترس، اضطراب، تغییر سبک زندگی، گرسنگی، آنمی یا ابتلا بیماری های مزمن باشد؛ اما این موارد می توانند تنها پاره ای از عوامل درگیر باشند. از سویی برخی تحقیقات نشان می دهند که در علت شناسی خستگی عوامل روانشناختی به ویژه نگرش ها و باورهای بیماری، مقابله اجتنابی، تعارض ها و حالات خلقی منفی، شخصیت به طور عام و کمال گرایی به طور خاص نیز مطرح می شود. از طرفی اکثر بیمارانی که احساس خستگی می کنند، برخی ملاک های تشخیصی روانپزشکی مانند اختلالهای افسردگی را نیز دریافت کرده اند. همچنین به دلیل چند بعدی بودن خستگی به ویژه در ابعاد روانی و ذهنی، رابطه بین خستگی مزمن و بیماری های روانپزشکی، فرایندهای شناختی و شخصیت فرد، به طور معناداری در سالهای اخیر تبدیل به موضوع مورد علاقه ای شده است. در این کتاب به بررسی عوامل رفتاری و شناختی مانند رفتارهای مقابله ای، عوامل فراشناختی و شخصیتی پرداخته شده است که این امر به نوبه خود می تواند در آسیب شناسی، حفظ و تدوام خستگی ارزش پیش آگهی داشته باشد. همچنین چگونگی رابطه و عمللکرد این عوامل، ممکن است بینش و آگاهی از مکانیزم های روانی-زیستی سندرم خستگی مزمن را بهبود دهد و از سویی ادافی را برای توسعه راهبردهای مداخله ای مناسب آن آماده سازد.

در بخشی از این کتاب می خوانیم :
"از آنجایی که خستگی با عوامل شناختی در ارتباط است، برخی محققان مدلی شناختی- رفتاری از این نشانگان تعریف کرده اند که نشان می دهد افراد مبتلا به سندرم خستگی مزمن، سطح پایینی از عزت نفس را - که توسط مکانیسم های دفاعی ناکارآمد، حمایت می شود - داشته باشند. یکی از این مدلها، مدل نظری ورکولن و همکاران است. به این شکل که عوامل شناختی یعنی سطح پایین حس کنترل، تمرکز بالا بر نشانه های جسمی و عوامل رفتاری: یعنی سطح پایین فعالیت جسمی و اختلال فیزیکی باعث تداوم خستگی می شوند. این مدل آزمون شده، بر عواملی دایمی در نشانگان خستگی مزمن مبتنی شده است."