کتاب گزیده ای از علم منطق (منطق مظفر و حاشیه ملاعبدالله)

" گزیده ای از علم منطق " / (منطق مظفر و حاشیه ملاعبدالله)

کتاب پیش رو نوشته ی اکبر منفرد از انتشارات میراث فرهیختگان منتشر شده است.

فکر انسان پیوسته در معرض خطا و لغزش است و ممکن است در مسیر تفکر و استدلال و استنتاج که پایه فلسفه و همه علوم بر این اعمال ذهنی آدمی است، به اشتباه بیفتد.

پس انسان، برای کشف حقیقت و مصون ماندن از خطای درتفکر، نیازمند و محتاج به یک سلسله اصول و قواعد عام و فراگیر است که او را در همه جا راهنمایی کند و مانع از گمراهی وی در تفکر گردد.

مجموع این اصول و قواعد، منطق (logic) نام دارد .

منطق قانون صحیح فکر کردن است و راه و روش صحیح فکر کردن و درست اندیشیدن و نتیجه گیری کردن را می آموزد.

این علم، منطق نامیده می شود؛ زیرا از واژه نطق مشتق شده که به معنی سخن گفتن، ادراک کلیات و نفس ناطقه انسانی اطلاق می شود.

به سخن دیگر، قواعد و قوانین منطقی به منزله یک مقیاس و معیار و ابزاری برای سنجش است که هر گاه بخواهیم درباره موضوعی؛ اعم از علمی، فلسفی و یا حتی امور روزمره زندگی، تفکر و استدلال کنیم، باید استدلال ها و استنتاج های خود را با این مقیاس و معیار بسنجیم و ارزیابی کنیم تا به طور غلط نتیجه گیری نکنیم.

بخشی از کتاب علم منطق :

" معنای ولو تقدیراً یعنی اینکه دلالت لفظ به تمام موضوع له خود اصل و بر جزء و لازم خارجی آن فرع است و آن اصل یا ظاهری و محقق است مثل اینکه لفظ را گفته و اراده معنا کنیم و یا اینکه تقدیری است مثل اینکه دلالت لفظی بر جزء و لازم خارجی آن مشهور است اما در حال تکلم ذکر نشده بطوریکه هرگاه آن لفظ مقدر گفته شود دلالت مطابقت متحقق شود .

علت اینکه مصنف فرمود دلاله اللفظ .... اینکه منطقی بالذات با الفاظ کاری ندارد :

همانطور که مشهور است منطقی را بحث در الفاظ نیست مبحث الفاظ او را عارضی است

پس چرا در تعریف منطق فرموده اند : دلاله اللفظ ... علت آن این است که : همانطوری که منطقی بحثش در معرف و حجت بالذات در الفاظ است اما حقیقتاً معانی آن ها مورد نظر است زیر وقتی در معرف

می گوییم الانسان حیوان الناطق ، لفظ حیوان ناطق منظور بحث نیست بلکه معنای آن مورد نظر است و همانطور که در حجت می گوییم العالم حادث ... لفظ آن منظور نیست و معنای ان موارد است پس وقتی که الفاظ بعد از مقدمه ذکر می شوند به خاطر این است که کمک می کنند ما را در افاده و استفاده همچنانکه در مقدمه حد و غایه و موضوع علم ذکر می شود بخاطر بصیرت در شروع ."