دانلود کتابهای حمید مصدق

چکیده

حمید مصدق در روز دهم بهمن ماه سال 1318 در شهرضا، شهری واقع در اطراف اصفهان، متولد شد. او شاعر، نویسنده، حقوقدان و استاد برجسته ی دانشگاه نیز بود. از این شاعر بزرگوار اشعار بسیار زیبایی بر جای مانده است، و تا به امروز نیز این اشعار در میان ایرانیان محبوب هست. شعر های مشهور "سیب" و "من اگر برخیزم" به خاطر مضمون سیاسی و عاشقانه از محبوب ترین شعر های او در میان مردم ایران می باشند. حمید مصدق در طول عمر 59 ساله ی خود چندین مجموعه شعر و منظومه سروده است. از برترین آثار او می توان به آبی، خاکستری، سیاه، در رهگذار باد، شیر سرخ، درفش کاویان و همچنین سال های صبوری اشاره کرد. او همچنین ویرایش هایی بر غزلیات حافظ، سعدی و همچنین بر رباعیات مولانا انجام داده است. از دیگر کار های ارزشمند او می توان به چند نمونه تالیف کتاب اشاره داشت. این شاعر فرهیخته در روز هفتم آذر در سال 1377 بر اثر درگذشت. آرامگاه او هم اکنون در قطعه ی هنرمندان بهشت زهرا در شهر تهران واقع است.

 

شرحی کامل بر زندگی حمید مصدق

سال های جوانی

حمید مصدق فرزند عبدالحسین مصدق و اشرف آغا محمدی در شهرضا به دنیا آمد. چند سال پس از به دنیا آمدن حمید، خانواده ی مصدق به اصفهان مهاجرت کردند و حمید در آن جا مشغول به تحصیل شد. در آن زمان اصفهان یک شهر مرکزی بود و معمولا خانواده هایی که توانایی مالی خوبی داشتند به این شهر نقل مکان می کردند. خانواده ی مصدق از لحاظ مالی مشکلی نداشتند اما مصدق برادری داشت که به نوعی معلولیت دچار بود. البته خود مصدق معمولا از این موضوع حرفی نمی زده است.

 

تحصیلات مصدق

 در هر حال مصدق تحصیلاتش را در دبیرستان ادب ادامه داد و در آن جا با بزرگان دیگری هم چون منوچهر بدیعی، هوشنگ گلشیری، بهرام صادقی و محمد حقوقی هم دوره بود و از نزدیک با آن ها ارتباط داشت. مصدق در مدرسه عملکرد خوبی داشت. او حتی برای مدتی رئیس کتابخانه ی مدرسه هم شده بود.  مصدق پس از آن که در سال 1338 از مدرسه ی ادب فارغ التحصیل شد، در سال 1339 موفق شد به عنوان دانشجو وارد دانشکده ی حقوق شود و در رشته ی بازرگانی تحصیلش را ادامه دهد. مصدق به خاطر دانشگاه از اصفهان به تهران آمد و در یک خانه ی دانشجویی در محله ی امیر آباد جنوبی ساکن شد.  او همچنین از سال 1343 در رشته ی حقوق قضایی مشغول به تحصیل شد و سپس مدرک ارشد خود را در رشته ی اقتصاد دریافت کرد. در سال  1350 حمید مصدق در دانشگاه ملی در مقطع ارشد به تحصیل در رشته ی حقوق اداری پرداخت. او سرانجام به عنوان استاد در دانشکده ی علوم ارتباطات تهران و همچنین در دانشگاه کرمان به کار تدریس مشغول شد. مصدق یکی از اعضای هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی نیز به شمار می آمد.

 

حمید مصدق به عنوان یک وکیل

چندی بعد مصدق پروانه ی وکالت خود را هم از کانون وکلا دریافت کرد و به کار وکالت مشغول شد. در کنار وکالت همچنان به تدریس در دانشگاه های مختلفی همچون دانشگاه اصفهان، بیرجند و شهید بهشتی ادامه داد.مصدق وکالت برخی از شاعران و نویسندگان را هم بر عهده داشت. از دیگر فعالیت های او در زمینه ی وکالت می توان به این اشاره کرد که او برای مدتی سردبیر مجله ی کانون وکلا نیز بود. مصدق فعالیت های مربوط به وکالت را سخت دنبال می کرد به گونه ای که برای زندگی عادی خود هم گاها وقت بسیار کمی داشت. برخی معتقدند این فعالیت های بسیار زیاد شغلی، از این که مصدق با راحتی خیال به دنیای ادبیات بپردازد جلوگیری می کرده است.

 

کار در زمینه ی روش تحقیق

مصدق در سال 1345 به مقصد انگلستان، ایران را ترک کرد. او در انگلستان شروع به تحصیل در رشته ی روش تحقیق کرد. او پس از اتمام تحصیلاتش این رشته را تدریس می کرد و در سال 1360 بود که به تدریس حقوق خصوصی و مخصوصا حقوق تعاون پرداخت. کتاب روش تحقیق او هم درواقع راهنمایی بود برای دانشجویانش.

 

ویژگی های اخلاقی و شخصیتی حمید مصدق

مصدق فردی بسیار فعال و اجتماعی بوده است و همواره سعی داشت که دوستانش را نزدیک خود نگه دارد و با آن ها مداما ارتباط داشته باشد. به همین منظور نیز انجمن های مختلفی تشکیل می داد تا بتواند جلسه هایی را همراه دوستانش برگزار کند و حتی دوستان جدیدی نیز پیدا کند. او که فردی مهربان و با اخلاق بود خیلی راحت می توانست  با همه ارتباط برقرار کند و این ویژگی او در کار وکالت که انجام می داد هم بسیار تاثیرگزار بود.

 

سبک شعری حمید مصدق

اولین کتاب مصدق که به چاپ رسید منظومه ی درفش کاویان بود. این کتاب در سال 1340 منتشر گردید. اما پس از مدتی این کتاب توقیف شد و در سال 1357 برای بار دوم به چاپ رسید. دو سال بعد از آن کتاب بعدی او یعنی آبی، خاکستری و سیاه نیز چاپ شد. این مجموعه با استقبال گسترده ی مردم روبرو شد. این کتاب یکی از کتاب های مورد علاقه ی خود مصدق نیز هست. چرا که  به گفته ی خود این کتاب فضایی لیریک ولی اجتماعی دارد. مجموعه ی آبی، خاکستری و سیاه در برخی از کشور های خارجی نیز به چاپ رسیده است. مجموعه ی تمامی آثار مصدق در سال 1369 در کتابی با نام تا رهایی به چاپ رسید که تمام منظومه های دیگری مصدق را در بر می گرفت.

شهرت فراوان حمید مصدق در میان ایرانیان به سبب شعر های ارزشمندی است که او می سروده. یکی از مشخصه های شعر های حمید مصدق آمیختگی عشق و سیاست در میان آن بوده است. درواقع همین جنبه ی عاشقانه ی شعر های او که با مفاهیم سیاسی همراه می شده است، اشعارمصدق را دلنشین می ساخته است. او در سروده هایش عقاید سیاسی اش را ابراز می داشته و انتقاد هایش را به حاکمان زمان خود بیان می داشته است.

از نظر جایگاه در طبقه بندی شاعران هم اگر بخواهیم نگاه کنیم باید گفت که اشعار او در شاخه ی اعتدال شعر نیما را که به دنبال افسانه بوده است، قرار دارند.

از ویژگی های دیگر شعر های مصدق می توان به سادگی و شیوایی آن ها اشاره داشت. شعر " من اگر برخیزم" مصدق نمونه ی جامعی است برای سبک شعری ساده و صمیمی او. این شعر حتی برای مدتی به یکی از شعارهای مشهور دانشجویان و معترضان تبدیل شده بود.

من اگر برخیزم

تو اگر برخیزی

همه بر میخیزند

من اگر بنشینم

تو اگر بنشینی

چه کسی برخیزد

 

زندگی شخصی حمید مصدق

حمید مصدق در سال 1351 با لاله خشکنابی ازدواج کرد. لاله خود در خانواده ای اصیل و اهل ادب بزرگ شده و پرورش یافته بود. او همچنین برادرزاده ی استاد شهریار، شاعر ایرانی نیز بود. خانم خشکنابی در مصاحبه ای داستان ازدواجش با حمید مصدق را روایت کرده است. او می گوید که زمانی که در آن سال دانشجو بوده در تابستان به مقصد بابلسر به یکی اردوی دانشجویی می رود. حمید مصدق در آن زمان استاد دانشگاه کرمان بد و دانشجویانش را برای اردو به بابلسر آورده بود. لاله که نقاش ماهری بوده همراه با تعدادی دیگر از دانشجویان در حال نقاشی کشیدن بوده است. و مصدق نیز برای دیدن نقاشی این چند دانشجو می آمده و طی همین جریان با لاله آشنا شده است. او در همان اردو از لاله تقاضای ازدواج کرده بود. لاله نیز قبلا یکی از کتاب های مصدق را مطالعه کرده و او را می شناخته است. از آن جا که لاله دانشجو بود، آن ها تصمیم گرفتند تا برای ازدواجشان مراسم ساده ای گرفته و فقط چند نفر از اقوام نزدیک را به مراسمشان دعوت کنند.

آن ها بعد از ازدواجشان به سفر های مختلفی رفتند. حتی یک بار با ماشین شخصی به جنوب اروپا سفر کردند و از شهر های مختلف بازدید کرده بودند. حاصل ازدواج لاله و حمید دو فرزند دختر می باشد. غزل که در سال 1357 به دنیا آمد و ترانه که در سال 1364 متولد شد. لاله که به هنر نقاشی علاقه ی زیادی دارد یک پرتره از چهره ی حمید مصدق کشیده بوده است و در چاپ اول کتاب جدایی ها، این پرتره بر روی جلد کتاب آورده شد. اما متاسفانه این اثر بعدا در چاپخانه گم شده است.

سیمین بهبهانی درباره ی همسر حمید مصدق چنین گفته است که وی بانویی دوست داشتنی، مهربان، کاردان و بسیار عاقل است که به خوبی توانسته دو فرزند خود را تربیت کند.

 

نظر برخی از بزرگان دنیای ادبیات درباره ی حمید مصدق

آقای دکتر صنعتی، روانپزشک نویسنده و منتقد ادبی درباره ی مصدق چنین گفته است: "حمید دوست داشت كه از این لحظات زندگی اش لذت ببرد به جای اینكه برای مرگ خودش گریه كند و سوگوار باشد، و چیزی كمكش می كرد این كار را بكند وجود عشق بود – خیلی از شعرا اینگونه بودند- حتی اگر فرض باشد … حمید عاشق بود. این عشق به زندگی او بود، به فرد خاصی بود. به شعر بود، به هر حال اینها كمك می كرد بتواند هراس از مرگ را لاپوشانی كند" او باور داشته است که عشق به زندگی  چیزی بوده که حمید مصدق را به چنین فرد خاصی تبدیل ساخته. به گفته ی دکتر صنعتی، او و مصدق با یکدیگر در جریان تولید یک برنامه ی تلویزیونی آشنا شده اند. " وقتی من آمدم تهران ایشان رشته حقوق می خواند و من رشته پزشكی بودم. آشنایی اصلی ما یك كار تلویزیونی شروع شد. دوستی مشترك، تعدادی از ما ها را در هم جمع كرد كه یك كار تلویزیونی مشترك انجام دهیم."

 همچنین محمد حقوقی شاعر ومنتقد ادبی که یکی از هم مدرسه ای های حمید مصدق بوده نیز اعتقاد داشته است که او فردی بسیار عاشق پیشه بوده. او همچنین درباره ی آشنایی خودش و مصدق هم توضیحاتی داده است: " من در سال 31 به دبیرستان رفتم و مصدق هم از سال 34 به همان دبیرستان آمد و در هر حال من تا 36 فارغ التحصیل شدم و عقب افتادم و مصدق هم در سال 38 فارغ التحصیل شد. در آن دبیرستان ما چند تا چهره ی شاخص داشتیم كه الان همه از مشاهیرند."

سیمین بهبهانی یکی دیگر از کسانی است که درباره ی روح بزرگ مصدق متن زیبایی را به این گونه نوشته است: "عشقی كه اگر نه بر سر هر كوی و گذر، دست كم در میان دانشجویان و جوانان همسن و سال حمید شناخته است و هنوز هم در هنگامه میانسالی او گهگاه نقل محافل است و پیگیری همین عشق بی فرجام شاید جاذبه شعر مصدق را حمیدی وار فزون كرده باشد. اما در عشق او خودخواهی جایی ندارد و معشوق نه تنها آماج تیر تهمت و دشنام نمی شود بلكه برای همیشه چون تندیسی مقدس در خلوت شعر او باقی می ماند."

 

درگذشت حمید مصدق

حمید مصدق در سن 58 سالگی به علت بیماری قلبی در تهران دیده از جهان فرو بست. شعر زیر بر روی سنگ مزار او آورده شده است:

از ما که تمام شب عمر

در جستجوی نور سحر پرسه می زدیم

از ما به مهربانی یاد آرید

 

نمونه اشعار حمید مصدق

• شب سردیست

و من با دل سرد

به خودم می گویم

خبری نیست، بخواب

باز هم خواب محبت دیدی

 

• حرف را باید زد

درد را باید گفت

سخن از مهر من و جور تو نیست

سخن از

متلاشی شدن دوستی است

و عبث بودن پندار سرور آور مهر

 

• من گمان می کردم

دوستی همچون سروی سرسبز

چارفصلش همه آراستگی ست

من چه می دانستم

هیبت باد زمستانی هست

من چه می دانستم

سبزه می پژمرد از بی آبی

سبزه یخ می زند از سردی دی

من چه می دانستم

دل هر کس دل نیست

قلب ها ز آهن و سنگ

قلب ها بی خبر از عاطفه اند

 

• می توانی تو به من

زندگانی بخشی

یا بگیری از من

آن چه را می بخشی

ویکیپدیای حمید مصدق

https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%B5%D8%AF%D9%82

https://en.wikipedia.org/wiki/Hamid_Mosadegh

 

منظومه ها و اشعار حمید مصدق

• درفش کاویان
• آبی، خاکستری، سیار
• در رهگذار باد
• از جدایی ها
• سال های صبوری
• تا رهایی؛ مجموعه ای از تمام آثار حمید مصدق
• شیر سرخ

ویرایش هایی که توسط حمید مصدق انجام شده است

• رباعیات مولانا
• غزل های سعدی، با همکاری اسماعیل صارمی
• غزل های حافظ با همکاری اسماعیل صارمی
• شکوه شعر شهریار

تالیفات

• مقدمه ای بر روش تحقیق
• مجموعه ی قوانین تجارت، مدنی و ...، با همکاری میر قائمی

---

 

آثار حمید مصدق که در کتابچین موجود است