دانلود کتاب هنر عشق ورزیدن

نقد و بررسی کتاب هنرعشق ورزیدن

نگاهی به کتاب هنر عشق ورزیدن

کتاب هنر عشق ورزیدن (The art of loving) توسط اریک فروم (Erich Fromm) در سال 1956 به رشته تحریر در آمد. او در این کتاب عشق را به عنوان فعالیت می داند که قابل آموزش دادن است و این نظریه که عشق احساسی مرموز و غیر قابل تحلیل است را رد می کند. او در این کتاب عشق و روابط عاطفی میان انسان ها را از زوایه دیدی متفاوت که تا آن زمان به آن پرداخته نشده بود نگاه می کند. به دلیل تحصیلات اریک فروم در حوزه مسائل اجتماعی می توان گفت که او توانسته است دیدگاه های متفاوتی را در این کتاب بیان کند. شما در این کتاب با نسخه هایی از پیش نوشته شده مواجه نیستید همان طور که اریک فروم در فصل آخر به آن اشاره می کند، آموختن هنر عشق ورزیدن نیاز به صبر، تمرین و تمرکز دارد.

 

مختصری از زندگی اریک فروم

اریک فروم در بیست و سوم مارس سال 1900 در فرانکفورت آلمان متولد شد. اریک فروم در رشته حقوق و علوم دینی تحصیل کرد و سر انجام در رشته اقتصاد اجتماعی فارغ التحصیل شد. ازدواجش با فریدا ریخمن روانکاو زمینه علاقه او به روانکاوی را فراهم کرد. او بنا به رشته دانشگاهیش در زمینه هایی از جمله عدالت اجتماعی، مذهب و اخلاقیات به پژوهش پرداخت اما کمی بعد رویکرد جدید در زمینه پژوهش او آغاز شد. اریک فروم در سال 1930 پژوهشش را در زمینه "عشق" آغاز کرد، در سال 1956 زمانی که کتاب هنر عشق ورزیدن را منتشر کرد او اولین کسی بود که عشق ورزیدن و هنر دوست داشتن را به عنوان موضوعی با درجه اهمیت بالا به جهت انجام پژوهش و بررسی آن معرفی کرد. او زمینه ای گسترده برای تحقیق و بررسی و ارائه راهکارهای علمی در زمینه عشق ورزیدن ارائه کرد. او با رد کردن نظریه فروید درباره غریزه به طرح دیدگاه جدیدی پرداخت که در آن معتقد بود شناخت کامل انسان از خود و دیگران تنها از طریق روی آوردن به عشق، میسر است که از حدود کلام و فکر تجاوز کرده و در قالب تجربه پیوندی، قابل شناسایی است. او در کتاب" هنر عشق ورزیدن" به بیان اندیشه های خود و نگاهش از زوایه مختلف به این مسئله پرداخته است.

نقد و بررسی

هر گاه بحث در مسائل روانشناسی نوین و موضوعاتی در باب عشق و روابط میان افراد به میان می آید اولین مسئله ایی که قابل تامل است و ذهن من را به عنوان یک مخاطب به خود درگیر می کند که آیا نمونه این نظریه های گفته شده در ادبیات کلاسیک ایران وجود ندارد؟ بعد از مطالعه نظرایات اریک فروم به موارد مشترک زیادی میان نظریات او و شاعران ایرانی خواهیم رسید نگاه به مواردی مانند عشق ورزی، تواضع، تسلیم در برابر معشوق در بسیاری از موارد یکسان است.

 

نگاه مشترک ادبیات کلاسیک ایران و اریک فروم به عشق

از دیدگاه اریک فروم عشق مایه کمال انسان و پرورش روح اوست و عشق ورزیدن را پاسخی به مسئله وجودی انسان می داند. او معتقد است: " اگر چه می توان عشق یا احساسی نظیر آن را در میان حیوانات نیز مشاهده کرد اما باید به خاطر داشت که وابستگی آنها تا حدود زیادی از غرایز طبیعی نشات می گیرد. آنچه که در مسائل وجودی انسان جلب توجه می کند، این است که انسان با توجه به قدرت فکر و منطق می تواند خلق و خوی انسانی را جایگزین خصایل غریزی و حیوانی بکند."

در ادبیات کلاسیک ایران شاعران بسیاری نیز مانند اریک فروم بر این باور بودند که عشق مانند نردبان تعالی روح انسان است و او را به سمت کمال می برد. به عنوان مثال نکته مشترکی که میان سخنان سعدی و اریک فروم وجود دارد آن است که هر دو معتقد هستند عشق ورزیدن یک "هنر" است.

عوام عیب کنندم که عاشقی همه عمر کدام عیب! که سعدی خود این هنر دارد

 

تنهایی رنج همیشگی بشر

یکی از مسائلی که اریک فروم به آن اشاره کرده است، عشق ورزیدن به یک دیگر برای غلبه بر تنهاییست. او معتقد است جدایی و تنهایی یکی از دردناک ترین تجربه های بشر است. انسان در طول زندگی با چنگ زدن به مسائل مختلف از قبیل ثروت، کار و کسب مقام در تلاش است تا از میزان این رنج بکاهد. در حقیقت می توان گفت نیاز به عشق ورزیدن از احساس تنهایی و انزوا سر چشمه می گیرد و اریک فروم در کتابش بیان می کند که انسان با برقرار کردن ارتباط و عشق ورزیدن به دیگران در تلاش برای حل این رنج است. از میان شاعران ایرانی غزلیات عاشقانه سعدی بسیار به نظریات فروم نزدیک است در باب تنهایی نیز سعدی اینگونه نظر خود را بیان می کند.

با فراغت چه سازم، برگ تنهاییم نیست دستگاه صبر و پایاب شکیباییم نیست

ترسم از تنهایی احوالم به رسوایی کشد ترس تنهایی است، ورنه بیم رسواییم نیست

مشترکات بسیاری که میان دیدگاه های بیان شده در ادبیات کلاسیک ایران و اریک فروم وجود دارد، بیانگر آن است که در اکثر غزلیات عاشقانه ایرانی همواره سخن از عشقی زمینی است همان طور که در روانشناسی نوین نیز همیشه بحث بر سر این نوع عشق است. نکته ای که در اینجا وجود دارد فاصله ای بیش از قرن ها میان اشعار سروده شده در ادبیات کلاسیک ایران و اریک فروم  وجود دارد این اشتراکات نشان دهنده این است که ذات عشق تغییر نکرده و ثابت و پایدار است و اگر در جایی تفاوتی وجود دارد به دلیل فاصله زمانی است که باعث شد بیان هریک کمی متفاوت به نظر برسد.

 

آموزش عشق

اریک فروم با بیان چندین دیدگاه می خواهد برای مخاطبش عشق راستین را بیان کند. او معتقد است در عشق بارور، طرفین فردیت خود را حفظ می کنند و آدمی در عشق جذب و گم نمی شود. از دیدگاه او عشق سالم همان طور که کمک می کند تا بر انزوا و رنج تنهایی غلبه کنی، فردیت تو را نیز حفظ می کند. از دیگر مسائلی که اریک فروم به آن اعتقاد دارد و لازمه عشق می داند بخشش و ایثار است اما او در بخشی از کتابش می گوید برخی از افراد بخشش را با قربانی کردن خود اشتباه می گیرند او معتقد است این افراد کسانی هستند که رشد شخصیتی آنها به اندازه کافی صورت نگرفته است.

 

مرگ عاشق

در این کتاب اریک فروم نمی خواهد در قالب چند نسخه از قبل نوشته شده به مخاطبانش عشق را آموزش دهد و بگوید هر کس از این موارد پیروی کند عشقی اسطوره ای را در زندگی اش تجربه می کند. هدف او بیان دیدگاه هایی است که هر فرد به صورت غریزی در زندگی خود و ارتباط های عاطفی اش در زندگی انجام می دهد؛ اما این بار او این موارد رفتار های غریزی را به گونه ای تجزیه و تحلیل کرده است که به صورت معمول تا کنون به آنها پرداخته نشده بود.

مرگ عاشق زمانی رخ می دهد که احساس کند می تواند دیگری را تحت تملک و سلطه خود داشته باشد. اریک فروم در بخشی از کتابش می گوید عشق ورزی نیازمند چندین عنصر می باشد که همه در شکوفایی عشق موثر می باشد، این عناصر عبارتند از: دل سوزی، فداکاری، احساس مسئولیت و دانایی و در صورت نبود جزء سوم عشق یعنی احترام گذاردن، احساس مسئولیت خیلی ساده تا حد سلطه گری و میل به تملک دیگری رو به افول می رود. اگر در رابطه احترام وجود داشته باشد، دیگر نشانی از استثمار نخواهد بود. به عبارتی دیگر عشق فرزند آزادی است، نه سلطه جویی و استثمار.

 

دانی از دولت وصلت چه طلب دارم، هیچ

نکته قابل تامل که اریک فروم در کتاب هنر عشق ورزیدن به آن اشاره می کند تعریف و یا به عبارت دیگر تاکید بر عشقی بی قید و شرط می باشد و این موضوع را یکی از آرزوهای بشر می داند. او معتقد است عشقی که وابسته به خصوصیات و ویژگی هایی باشد دائما در گرداب شک و تردید در تلاطم است و همواره با احتمال از بین رفتن مواجه است. احساس بدی که این عشق به طرف مقابل می دهد او را با این مسئله مواجه می کند که مرا به خاطر خودم نمی خواهند بلکه مرا به خاطر نفعی که برایش دارم دوست می دارد. او توصیف زیبایی از عشق بی قید و شرط کرده است او می گوید: " شاید به همین خاطر است که انسان ها در هر سن و موقعیتی، همواره در پی آغوش مادری هستند، چون عشق مادرانه بی قید و شرط است."

ویکی پدیا کتاب هنر عشق ورزیدن

https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1_%D8%B9%D8%B4%D9%82_%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%86

 

من در نابودی درختان نقشی نخواهم داشت!

خواندن بعضی از کتاب ها را باید مانند دارو برای تمام افراد تجویز کرد. در انتها من هم به عنوان یک دوست پیشنهاد می کنم خواندن کتاب هنر عشق ورزیدن به قلم اریک فروم با ترجمه ابوذر کرمی که توسط انتشارات نسل نواندیش منتشر شده است را در سایت کتابچین از دست ندهید. با این کار به قطع نشدن درختان کمک می کنید و هم نگاهتان به عشق عوض خواهد شد.

 

 

به قلم مینو مرتضایی