×

جستجو

×

دسته بندی ها

×
توجـه
برای استفاده از نسخه ویندوزی به رمز عبور نیاز دارید درصورتیکه رمزعبور ندارید بعدازنصب، بر روی لینک " رمز عبور را فراموش کرده ام" کلیک کنید.
دانلود نسخه ویندوز

دانلود کتابهای خواجوی کرمانی

کتابهای الکترونیک، زندگی نامه و آلبوم تصاویر خواجوی کرمانی

خواجوی کرمانی

نام اصلی : کمال الدین ابو العطاء محمود بن علی بن محمود مرشدی

زادگاه : کرمان

ملیت : ایرانی

تاریخ تولد : سال 689 هجری قمری

بیشتر...

شهرت: خواجوی کرمانی

تاریخ وفات: سال 752

محل دفن: شیراز

آثار

زندگینامه

چکیده

کمال الدین ابو العطاء محمود بن علی بن محمود مرشدی مشهور با نام "خواجوی کرمانی" در سال 689 هجری قمری در شهر کرمان به دنیا آمد. او در نیمه ی اول قرن هشتم می زیست و در سال 752 در شیراز چشم از جهان فرو بست. آرامگاه او هم اکنون در بالای تنگ الله اکبر شیراز در نزدیکی رکن آباد قرار دارد. از آن جهت که به فرقه ی مرشدیه پیوسته بود او را مرشدی می نامیدند. خواجوی علاوه بر سرودن شعر، عارف و ریاضیدان بزرگی نیز بود و در علم طبابت هم دستی داشت. همچنین او به نقاشی و موسیقی نیزآشنا بود. او که در زمان حکومت مغول ها می زیسته است هم عصر شاعر بزرگ سعدی شیرازی بود. وی استعداد و توانایی خاصی در سرودن انواع قصیده و غزل و مثنوی داشته است. دیوان او در زمان حیاتش جمع آواری شد و شامل آثار منظوم و منثور شاعر است. علاوه بر این دیوان، خواجوی کرمانی آثار منظوم و منثور دیگری نیز دارد که از میان آن ها می توان به سرّاجیه، همای و همایون، شمع و شمشیر و گل و نوروز اشاره کرد.

کمال الدین ابو العطاء محمود بن علی بن محمود مرشدی

شرح کاملی بر زندگی خواجوی کرمانی

دوران کودکی و جوانی خواجوی کرمانی

خواجوی کرمانی که با نام کمال الدین محمود نیز مشهور است، در خانواده ای اصیل و سر شناس در کرمان به دنیا آمد. پدرش  علی بن محمود  از اکابر معروف کرمان بود. کمال الدین در کودکی شعر های زیبایی می سرود. او هنگامی که هنوز پسر بچه بود در حمام یزد قصیده ای زیبا سرود. این قصیده را بعد ها بر دیوار حمام یزد نوشتند تا برای همیشه جاودانه بماند. تخلص او در تمامی سروده هایش "خواجو" می باشد اما با نام های دیگری نظیر "نخل بند شعرا"، "ملک الفضلا" و "خلاق المعانی" هم از القاب وی می باشند. او در کودکی در شهر کرمان می زیست. در جوانی اما به شهر های دیگری مانند حجاز، شام, عراق، اصفهان، خراسان، آذرباجان و مصر نیز سفر هایی طولانی داشت. این سفر ها برای او سرشار از تجربه بود و خواجو در سفر هایش تلاش می کرد تا با دیدن شهرها و مکان های دیگر به علم و دانش و معرفتش بیافزاید. او مدتی در بغداد اقامت داشت و درسال 732 هجری قمری کار نوشتن مثنوی همای و همایون را به اتمام رساند. کمال الدین این کتاب را به نام سلطان ابو سعید و وزیر وی غیاث الدین محمد نوشته بود. پس از آن او به ایران باز گشت و دید که سلطان ابو سعید و وزیرش به قتل رسیده اند تصمیم گرفت به اصفهان برود.او در سال 736 قمری به اصفهان رسید و پس از آن که مدتی در اصفهان ماند به کرمان و سپس به شیراز رفت. در شیراز او مورد حمایت خاندان اینجو بود و زندگی اش را می گذراند. او در همان شهر شیراز در گذشت. روز 17 دی در تقویم رسمی کشور ایران به نام این شاعر بلند آوازه در آمده است تا یاد و خاطره ی او را در ذهن ها نگه دارد.

 

همسر و فرزند خواجوی کرمانی

خواجوی کرمانی قبل از اینکه سفر هایش را به کشور ها و شهر های دیگر آغاز کند ازدواج کرده بود و حاصل ازدواجش فرزندی به نام مجیر الدین علی بوده است. او در سال 744 در یکی از منظومه هایش از او نام برده و از اینکه فرزندش دور از او بوده است در شعرش شکایت هایی کرده است.

 

خواجوی کرمانی در جوار بزرگان

خواجوی کرمانی از شاگردان و مریدان شیخ امین الدوله کازرونی که در کازرون می زیست و شیخ علاء الدوله سمنانی بوده است و در محضر آنان به کسب علم و معرفت مشغول بود. شیخ علاء الدوله سمنانی از صوفیان آن زمان بود. وی همچنین زمانی که در شیراز به سر می برد نزد بسیاری از علماء و فضلای آن جا به کسب علوم مختلف پرداخت.

خواجو و حافظ نیز با یکدیگر ارتباط نزدیکی داشتند. زمانی که خواجو در شیراز بود، حافظ از او بسیار بهره برده است. می توان در بعضی اشعاری که حافظ سروده است نیز مشاهده کرد که گاها به تقلید از خواجو شعر هایش را سروده و یا از شعر های خواجوی کرمانی اقتباسی انجام داده است.

کمال الدین ابوالعطا در مدح بسیاری از سلاطین و بزرگان عصر خود نیز شعر هایی سروده است. از جمله کسانی که خواجو در مدح آن ها شعر گفته می توان به امین الدین بلیانی، سلطان ابو سعید بهادر، شیخ علاء الدوله ی سمنانی، شیخ حسن ایلکانی، اَرپاگون، جلال الدین شاه مسعود اینجو، امیر مبارز الدین، خواجه تاج الدین احمد بن علی عراقی، خواجه بهاء الدین محمود یزدی و خواجه شمس الدین محمد صاین اشاره کرد. در میان این افراد، کمال الدین نسبت به شیخ علاء الدوله ارادت ویژه داشت، چرا که مدتی در خانه ی او اقامت داشته بود. خواجو پس از مرگ شیخ علاء الدوله بر آن می شود که دیوان او را جمع آوری و نگه داری کند. او با این که در مدح شاهان قصیده ها و سروده های بسیاری دارد اما بعد ها فقط در مدح اهل بیت شعر می سرود و این شعر ها جزء بهترین شعر های دیوان خواجو به حساب می آیند.

 

اندیشه های خواجوی کرمانی

خواجو با طبع شاعرانه و ذوق ادبی خود بالغ بر 40 هزار بیت سروده است و یکی از پر کار ترین شاعران ایرانی به حساب می آید. خواجو در سرودن شعر هایش از سنایی و سعدی شیرازی تاثیر گرفته بوده است و برای شعر هایش سبک عراقی را دنبال می کرد.با این که او در سروده هایش از قافیه ها و ردیف های پیچیده بسیار استفاده می کرد اما با این وجود قلم او بسیار زیبا و دلنشین است و برخی شعر هایش را نیز به زبان عربی سروده است. مضامین اشعار خواجوی عارفانه می باشد. او در اشعارش تلاش داشته است تا مفاهیمی همچون مبارزه با ظلم و ریا را به مردم برساند. انتقادات اجتماعی به صورت ابیاتی که با زبان طنز بیان شده اند از ویژگی های بارز شعر های او می باشد. وی در برخی مثنوی هایش سعی کرده با پیروی از شاهنامه حماسه های زیبایی خلق کند. در اشعار وی رد پایی از اصطلاحات مربوط با ستارگان و صور فلکی نیز به چشم می خورد که به خاطر واقف بودن شاعر به علم نجوم بوده است. لقب نخل بند شاعران از آن جایی به کمال الدین داده شد که در عالم شعر بسیار هنرمندانه درخشید.

در دیوان اشعار وی هجو زیادی وجود ندارد. او تلاش کرده تا درباره ی دوران جوانی در شعر هایش سخن بگوید و در نکوهش حرص و طمع شعر های فراوانی سروده است.

او برای نوشتن مثنوی هایش نیز از نظامی تقلید می کرده است، اما این طور که از آثارش بر می آید نثر او روان تر از نثر نظامی می باشد.

مقبره خواجوی کرمانی

 

درباره ی آثار خواجو

  1. همای و همایون: این مثنوی به داستان دو جوان عاشق می پردازد و در سال 732 هجری قمری نوشته شد. خواجو برای نگارش آن 4407 بیت سروده است.
  2. گل و نوروز: این داستان به تقلید از داستان خسرو و شیرین نوشته شده است. در این داستان شاهد عشق عمیق میان نوروز، شاهزاده ی ایرانی و گل شاهزاده ی رومی هستیم.
  3. روضه الانوار: این منظومه نیز به تقلید از مخزن الاسرار نظامی نوشته شده است. این داستان با حدود 2 هزار بیت در سال 743 قمری نوشتنش به پایان رسید. او در این کتابش درباره ی وضع و حال خود نوشته و از مسائل اخلاقی سخن گفته است.
  4. کمال نامه: این منظومه را شاعر به یاد استاد گرانقدر خود شیخ ابو اسحاق کازرونی به قلم در آورده است.

 

خواجوی کرمانی در نظر ایرانیان قرن بیست و یکم

سید محمد علی گلابزاده، رئیس مرکز کرمان شناسی درباره ی شخصیت خواجوی گفته است که این شاعر از تمام مادیات دنیوی آزاد بود و شیوه ی زندگی ساده ای را در پیش گرفته بوده است.

حامد حسینخانی، استاد ادبیات دانشگاه کرمان نیز اظهار داشته است که تاثیری که خواجوی در ادبیات ایران به جای گذشته انکار کردنی نیست.

 

نمونه ای از اشعار

  • گر راه بود بر سر کوی تو صبا را

در بندگیت عرضه کند قصه ما را

ما را به سرا پردهٔ قربت که دهد راه

برصدر سلاطین نتوان یافت گدا را

چون لاله عذاران چمن جلوه نمایند

سر کوفته باید که بدارند گیا را

گر ره بدواخانهٔ مقصود نیابیم

در رنج بمیریم و نخواهیم دوا را

 

  • مگذر ای یار و درین واقعه مگذار مرا

چون شدم صید تو بر گیر و نگهدار مرا

اگرم زار کشی می کش و بیزار مشو

زاریم بین و ازین بیش میازار مرا

چون در افتاده ام از پای و ندارم سر خویش

دست من گیر و دل خسته بدست آر مرا

 

  • بده آن راح روان پرور ریحانی را

که به کاشانه کشیم آن بت روحانی را

من بدیوانگی ار فاش شدم معذورم

کان پری صید کند دیو سلیمانی را

سر به پای فرسش در فکنم همچون گوی

چون برین در کشد آن ابلق چوگانی را

برو ای خواجه اگر زانکه بصد جان عزیز

میفروشند بخر یوسف کنعانی را

 

مجسمه خواجوی کرمانی

ویکی پدیای خواجوی کرمانی

https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%88%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C

 

آثار خواجوی کرمانی

  • دیوان خواجوی کرمانی در دو بخش: 1- صنایع الکمال 2- بدایع الجمال

رسایل چهار گانه:

  • سراجیه
  • رساله ی مناظره ی شمس و سحاب
  • شمع وشمشیر
  • رساله ی البادیه: نمد و بوریا

پنج مثنوی که با نام خمسه ی خواجو نیز شناخته می شود شامل مثنوی های زیر می باشد:

  • گل و نوروز
  • روضه الانوار
  • کمال نامه
  • گوهر نامه
  • همای و همایون

 


آثار خواجوی کرمانی که در کتابچین موجود است

  1. کتاب غزلیات خواجوی کرمانی

لینک کوتاه

http://ketabch.in/a/3552