کتاب اتاقی از آن خود

مقدمه
شامل شش فصل
 

مقدمه ای بر " اتاقی از آن خود"

اتاقی از آن خود ، نوشته ی ویرجینیا وولف ، یکی از برجسته ترین و در عین حال پر غوغا ترین نویسندگان قرن نوزدهم و بیستم میلادی، است . او در ساسکس زاده شد و در تمام عمر تقریبا کوتاه خود با بیماری های روانی زیادی دست به گریبان بود. اما نه بیماری هایی که منشا آنها ، در خود او باشد. بلکه جامعه او را به سختی بیمار کرده بود . او در تمام کتاب هایش که برخی از آنان مانند خانم دالووی و همین کتاب از جمله ی آثار کلاسیک و فوق العاده قدرتمند در تاریخ رمان و نقد به حساب می آیند، نوعی عصیان را متجلی می کند. عصیانی که آلبر کامو ، نمونه اش را در انسان طاغی به ما شناسانده است .

وولفِ نویسنده

او شیفته که نه؛ او دیوانه ی نوشتن بود اما، به علت هایی موهوم، هر روز پزشکان او را از این امر دورتر می ساختند. شوهر او، ریچارد صاحب یک انتشارات در ساسکس بود و کتب ویرجینیا را نیز خود او منتشر می کرد. اما در عین حال با تمام لطف خاضعانه ای که او نسبت به وولف داشت، باز هم تحت تاثیر جامعه ی فوق العاده مردسالارانه ی بریتانیا، مجبور به کنترل این زن طاغی و یاغی بود . اما در عین حال هر چه در توان داشت برای او انجام می داد اما ، این جامعه نمی توانست مردی را بدون تعصبات کورکورانه تربیت نماید، حتی اگر کسی به روشنفکری ریچارد باشد.

چرا اتاقی از آن خود به گونه ای آغاز تلاش های زنان برای رسیدن به حق دیرین خود در تاریخ است ؟

کتاب اتاقی از آن خود، در دوره ای نوشته شد که وولف از این کنترل ها و تعصبات خسته شده بود و حتی می بایست برای نوشتن و هنگامی که می نوشت، درب اتاق را باز می گذاشت تا تحت کنترل باشد. او پس از ایراد یک سخنرانی در یکی از دانشگاه های بریتانیا، اولین جرقه های ذهنی درباره ی این کتاب را در ذهنش احساس کرد و تمام دردهایش را در این کتاب نگاشت.

اما توانایی او در نویسندگی و حرفه ای بودنش در استفاده از حس و کلمات ، این قدرت را به او می داد که حتی در آن حالت هم به درد و زاری نپردازد. بلکه با بیان مشکلات زنان، به دنبال راهکاری برای آزادی آنان از قید و بندهایی باشد که جامعه ی مرد سالار و نخبه کش آن روز بریتانیا ، به آن مبتلا بود، بپردازد .

کتاب اتاقی از آن خود ، را چنان که خود وولف ادعا می کند و تاریخ نیز تا اندازه ای گواهی می دهد؛ باید نخستین اثر فمینیستی دانست . البته پیش از او در پاریس تعریف بسمل و ناکاملی از فمینیسم ، ایجاد شده بود؛ چنانکه حتی خود این واژه نیز ریشه ای فرانسوی دارد، اما در هیچ اثری تا بروز و بیرون آمدن کتاب اتاقی از آن خود، وجهه ای چنین یک دست و فاقد شعار نیافته بود. وولف در این کتاب با تشریح وضعیت موجود به مسائلی بنیادین می پردازد. مانند اینکه چرا زنان در تاریخ جهان جایی ندارند؟ چرا هیچ مخترع زنی در تاریخ ثبت نشده است؟ چرا با اینکه نیمی از انسان ها زن هستند ، حتی یک صفحه از کتاب های تاریخی به خدمات آنان، به متمدن شدن انسان اشاره نمی کند ؟

طرح سوالاتی این چنین بنیادین و بی پاسخ، جامعه را بهت زده کرده بود و پس از ترجمه ی اتاقی از آن خود به زبان های دیگر اروپا، زنان با بیان این پرسش ها در تمام سطوح، خواهان جوابی برای این سوال بودند که چرا یک زن نباید حتی یک اتاق داشته باشد که بتواند در آن به راحتی بنویسد و آمد و شد کند ! چه برسد به اینکه کسی بتواند به نقش آنان در تاریخ بپردازد .

نقش جامعه در نوشتن اتاقی از آن خود و همچنین بر شخصیت ویرجینیا وولف

اتاقی از آن خود در سال 1929 و کمی پس از جنگ جهانی اول نوشته می شود . بریتانیا اوج اقتدار خود را در جهان به رخ می کشد و با نیروی دریایی پر قدرتش ، در تمامی نبردها پیروز می شود .سرزمین های اشغالی بریتانیا در آن زمان آن قدر وسیع بود که این استعاره به وجود آمده بود که خورشید در بریتانیا طلوع و در بریتانیا غروب می کند. اما در داخل، این زنان بودند که زیر ستم ، تنها مجبور به ابراز علاقه و خدمت رساني به مردان، شده بودند. ولی زنی مانند ویرجینیا وولف، تاب و طاقت این جریان را نداشت و مبارزه ای بسیار عمیق را با نوشتن این کتاب و حتی برخی از تم های کتاب های دیگرش آغاز کرد.

نوع نوشتار وولف در اتاقی از آن خود؛ سر آغاز نقد مدرن فمینیستی

اتاقی از آن خود به نوعی آغاز نقد فمینیستی را نوید می دهد و وولف با چیره دستی که در نوشتن داشت ، با نوشتن این کتاب حتی سبکی جدید در نوشتن متون نقادانه به وجود آورد. او در این کتاب با به سخره گرفتن مرد سالاری حاکم بر جامعه می پرسد ، آیا اگر شکسپیر هم خواهر داشت و به اندازه ی او هم ذوق سخنوری و نویسندگی و نمایشنامه نویسی داشت، غیر از این بود که می بایست جوراب های برادرش را پینه دوزی کند و از این دیگ به سر آن دیگ برود و در صورت مخالفت ، پدر روشنفکرش او را به باد کتک می گرفت؟ استعاره ی خواهر شکسپیر هنوز هم در تمام اروپا ، مثل یک ضرب المثل میان مردم نقل می شود . اما واقعا نظر وولف در مورد ، ادعاهایی که داشت نه تنها کاملا درست و مدقن بود ، بلکه پس از خود ، موجی از انقلاب های زنانه را در تمام اروپا شکل داد که بسیاری از تبعیض ها را نسبت به زنان از بین برد . حتی دامنه ی این آزادی خواهی هنوز در کشورهایی شبیه کشورهای خاورمیانه، آفریقا و آمریکای جنوبی و بسیاری دیگر از نقاط جهان ، موج می زند و زنان هر روز بیشتر بر مردان مستولی می شوند .

تاثیرات اتاقی از آن خود

کتاب اتاقی از آن خود ، نسلی از نویسندگان فمینیست را تربیت کرد که به آزادی و مقام زن؛ تجلی دوباره ای بخشیدند. و به جرات می توان گفت تمام زنان به نوعی وامدار شهامت و فداکاری وولف هستند. این کتاب تنها یک بیانیه نیست، بلکه به نوعی سوال فرانسیس بیکن را در کتاب ارگانون تکرار می کند. آنجا که پدری مسیحی به یک گناهکار ، تصویری نقاشی شده را نشان می دهد و می گوید ، اینها کسانی هستند که در طوفان به خدا ایمان آوردند و با نذر و نیاز نجات پیدا کردند و مرد گناهکار به پدر روحانی می گوید ، پس عکس کسانی که قربانی کردند و مردند کجاست؟

وولف نیز تقریبا همین سوال را در کتاب اتاقی از آن خود مطرح می کند و خواننده را به تامل وا می دارد که آیا زنان شایسته ی نجات نیستند، چون ممکن است آشپزی نکنند یا کهنه های بچه را تمیز نکنند ؟

به هر حال ، این کتاب تقریبا کوچک به زمان بسیاری برای نقد نیازمند است ، اما برای جلوگیری از اطاله ی کلام به مباحث دیگر می پردازیم و تنها به گفتن این نکته اشاره می کنیم که این زن نابغه اما نگون بخت، در اوج بلاغت و کمال ، از زندگی سراسر رنج خود به امان می آید و صبح روزی پاییزی خود را در رودخانه غرق می کند تا ، تاریخ نقطه ی شرمناکی را برای همیشه بر پیشانی خود ببیند و داغ چنین انسانی را بر دل تمدن انسانی بگذارد .

کیفیت ترجمه

اما در مورد ترجمه ی کتاب باید گفت که مترجم کتاب یعنی خانم " معصومه مهرشادی" با رعایت نمودن بعضی از ملاحظات چاپ و نشر در ایران! ترجمه ای بسیار روان و سلیس از متن انگلیسی اتاقی از آن خود را در اختیار خواننده قرار می دهد و به جرات می توان گفت که تا حدود بسیار بسیار زیادی به متن اصلی وفادار است .

کتاب هایی در این زمینه که خواندنشان به شما توصیه می شود

اگر به فمینیسم و نقد فمینیستی علاقه مندید پیشنهاد می شود کتاب های زن وانهاده و جنس دوم که در دو جلد توسط سیمون دوبوار ، همسر ژان پل سارتر به رشته ی تحریر در آمده است ، را به هیچ وجه نادیده نگیرید و همچنین آثار نویسندگانی چون کیت ملیت، و ژرمن گریر را حتما در اولویت های مطالعات خود قرار دهید .