کتاب قوی سیاه

نقد و بررسی کتاب قوی سیاه

معرفی کتاب

قوی سیاه به قلم نسیم نیکلاس طالب در سال 2007 به رشته تحریر در آمده است. این کتاب در باب تاثیر حوادث نادر و غریب و گرایش بشر برای یافتن پاسخ های ساده برای آنهاست که نویسنده آن را نظریه قوی سیاه می نامد. طالب در این کتاب درباره ی زیباشناسی، دانش و همچنین روش های زندگی با استفاده از بیان حکایت و داستان هایی که بر گرفته از زندگی خود اوست سخن می گوید. این کتاب بعد از انتشار به مدت 36 هفته در لیست پرفروش ترین کتاب های نیویورک تایمز قرار گرفته بود. نسیم نیکولاس طالب پس از نگارش کتاب قوی سیاه در ردیف روشنفکران و متفکران قرن حاضر قرار گرفت.

 

مختصری از زندگی خالق قوی سیاه

نسیم نیکولاس طالب در سال 1960 در لبنان متولد شده است. طالب تحصیلات خود را در مدرسه فرانسوی بیروت آغاز کرد. طالب برای ادامه تحصیل به پاریس رفت و دوره ی کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را در آنجا گذراند. او نیز دوره مدیریت MBA اش را از دانشگاه وارتون در پنسیلوانیا دریافت کرد سپس در مقطع دکترا در دانشگاه دوفین پاریس رشته علوم مدیریت را ادامه داد. طالب بعد از فارغ التحصیلی از دانشگاه در زمینه های مختلفی شروع به فعالیت کرد او علاوه بر اینکه در حوزه رشته دانشگاهی خود مشغول به کار بود به تدریس در دانشگاه نیز می پرداخت او علاوه بر این فعالیت ها در زمینه نویسندگی نیز فعالیت خود را آغاز کرد اولین کتاب او در سال 2001 با نام Fooled by Randomness منتشر شد این کتاب درباره پدیده تصادفی در زندگی سخن می گوید. کتاب دوم طالب با عنوان قوی سیاه در سال 2007 منتشر شد که بعد از انتشار آن 3 میلیون نسخه از این کتاب به فروش رسید و همین طور تا کنون به 31 زبان ترجمه شده است. کتاب های دیگری از اوازسال 2010 تا 2018 به چاپ رسیده است در واقع طالب مجموعه 5 تایی را در زندگی حرفه ای خود ارائه داده است، با سبک نگارشی متفاوت. او در کتاب هایش موضوعات مدیریتی و آماری را با حکایت هایی که اغلب از زندگی خود او تاثیر گرفته است و همین طور مسائل فلسفی و تفسیرهای تاریخی آمیخته است و در اختیار مخاطبش قرار داده است. این سبک نگارش باعث محبوبیت و قابل درک شدن مسائلی از علم مدیریت شده است که در دنیای علم آن چنان جذابیتی ندارد.

نقد و بررسی

کتاب با توصیف زندگی طالب در شام آغاز می شود، سپس طالب شروع به گفتن از تاریخ می کند توصیفی که او از تاریخ دارد مات بودن و دور بودن آن است. همان طور که در کتاب پیش می رویم با گفتن هر داستان طالب قصد در روشن کردن موضوعی را برای مخاطب خود دارد. بعد از عبور از فضای ادبی کتاب به توضیح مفاهیم جهت توصیف پیرامونش می پردازد او از مفاهیم احتمالات بهره گرفته است و با کلامی ساده آنها را مطرح می کند تا برای همه ی افراد غیر متخصص نیز قابل درک باشد. حال که مخاطب را از دنیای احتمالات وارد فضایی فلسفی می کند و عنوان می کند عملکرد های گذشته هیچ تاثیری بر آینده ندارد. سپس طالب تمام مطالب خود را در کنار هم به عنوان یک ایده ارائه می دهد. بعد از آن با طالب پا به دنیای ریسک و اقتصاد می گذاریم و او از افکار و ایده هایش برای مخاطب میگوید.

 

از افسانه تا تئوری

تئوری قوی سیاه که توسط نسیم طالب در کتابش ارائه می شود برگرفته از باور های مردم غرب می باشد. در دنیای واقعی به دلیل نادر بودن گونه ای از قوهایی که به رنگ سیاه بودند زمانی که مردم آنها را می دیدند برایشان اتفاقی شگرف بود و به دلیل اینکه نمی دانستند این چنین گونه ای از پرنده وجود دارد برای حضور او شروع به خرافه بافی می کردند و او را نماد شر و اتفاقات شوم می دانستند تا اینکه با کشف قاره استرالیا انسان هایی که پا به آنجا گذاشتند با مشاهده ی دسته ی بزرگی از قوهای سیاه که تنها یک قوی سفید در میان آن ها بود و بردن این گونه از پرنده به اروپا به این خرافات پایان دادند. نسیم طالب برای اولین بار از این افسانه در کتابش با یک تئوری یاد کرد او اینگونه بیان کرد که مردم برای اتفاقات نادری که رخ می دهد دلایل ساده ای را بیان می کنند. او در این کتاب بسیاری از رخدادهایی را که در دسته اتفاقات نادر قرار دارند بر اساس این نظریه توجیه می کند.

 

کرونا؛ قوی سیاه

این بار می خواهم کتاب قوی سیاه را با شرایطی که اکنون در آن هستیم بررسی کنم. نظریه قوی سیاه که توسط طالب ارائه شده است اشاره به پدیده های نادری دارد که زمان وقوع آن مردم به دلیل درک نکردن آن برایش دلیل های ساده می آورند. قبل از آن باید از خود بپرسیم چرا اتفاقاتی رخ می دهد که غیر قابل پیش بینی هستند با وجود پیشرفت علم و توجیه های منطقی برای هر رخداد چرا هنوز وقایعی در دنیا وجود دارند که برای انسان غیر قابل پیش بینی و درک هستند. هر روز علم در هر زمینه ای در حال حرکت رو به جلو است ما دیگر در دوره ای به سر نمی بریم که نتوانیم برای پرسش ها پاسخی پیدا نکنیم اما باید گفت اتفاقات در همان لحطه ای رخ می دهد که ما نه آن را پیش بینی کرده ایم و نه برای آن پاسخی داریم.

 حال اگر بخواهیم کرونا را به عنوان یک قوی سیاه معرفی کنیم باید ویژگی هایی که طالب برای این دسته بندی در نظر دارد را مورد بررسی قرار دهیم.

اولین سوالی که باید به آن پاسخ دهیم این است که آیا کرونا پدیده ای غیر قابل پیش بینی بود؟ با توجه به حضور اپیدمی های که در طول تاریخ بشر رخ داده است و در هر بازه زمانی جان عده زیادی را گرفته است می توانستیم پیش بینی کنیم که ممکن است در آینده هم این چنین بیماری هایی رخ دهد، همین طور پیش از بروز این بیماری بسیاری از نظریه پردازها به این موضوع اشاره داشته اند ساده ترین مثال عینی که می توان برای آن گفت فیلم شیوع بود که در سال 2011 اکران شده است. با همه ی این اطلاعات آیا می توان گفت که کرونا پیش بینی نشده بود؟

دومین سوال آیا کرونا تاثیر شگفتی دارد؟ تاثیر کرونا بر زندگی بشر از جمله روابط اجتماعی، شرایط اقتصادی و شرایط روحی که ایجاد کرده است غیر قابل انکار می باشد. تعداد کشته های این بیماری از بسیاری از جنگ هایی که در تاریخ رخ داده است بیشتر است و نمی توان گفت که هیچ تاثیری نخواهد داشت. باید گفت که ما هنوز در میان طوفان هستیم و قبل از پایان این طوفان و رسیدن به ساحل امن درس های بسیار دیگری نیز هست که باید بیاموزیم و این به ما بستگی دارد که آیا کرونا بر ما چه تاثیری خواهد گذاشت و از او چه چیزهایی خواهیم آموخت ،بی شک تاثیر وجود دارد، اما همه ی ما امیدوار هستیم تاثیری مثبت بر زندگی بشر گذاشته شود.

سومین سوالی که مطرح می شود این است که آیا کرونا برای ما عادی خواهد شد؟ با توجه به اینکه ما هنوز در این شرایط به سر می بریم با قطعیت نمی شود گفت که کرونا برای مردم به یک امر عادی تبدیل خواهد شد؛ اما این موضوع خیلی هم دور از ذهن نمی باشد با توجه به برخورد مردم در این روزها می توان نتیجه گرفت که ممکن است در سال های آینده این بیماری هم مانند سایر بیماری هایی که در بازه ای از تاریخ باعث مرگ بسیاری از مردم شد اما به تاریخ پیوست، کرونا هم روزی برگی از تاریخ شود.

با بررسی سه ویژگی که طالب برای قوی سیاه در نظر گرفته است حال این نظر ماست که کرونا، قوی سیاه است یا خیر؟

 

پرواز قوی سیاه بر دنیای اقتصاد

بعد از بیان نظریه قوی سیاه توسط دکتر نسیم نیکلسون طالب این نظریه دست مایه بسیاری از پژوهشگران و اساتید بازار سرمایه شد. بسیاری از اتفاقات اقتصادی به وسیله ی این نظریه مورد بررسی قرار گرفتند و حتی بسیاری مدعی هستند سرمایه کنونی نسیم طالب براساس پیش بینی های او درباره ی وضعیت اقتصادی دنیا در کتاب قوی سیاه بوده است. این نظریه علاوه بر اینکه در دنیای اقتصاد بسیار تاثیر گذاشته است، بسیاری از مهندسان در انجام پروژه های خود از آن استفاده می کنند در واقع همان مدیریت ریسکی که در پروسه پروژه در نظر گرفته می شد در قالب تئوری قوی سیاه مطرح شد.

 

من در نابودی درختان نقشی نخواهم داشت!

خواندن بعضی از کتاب ها را باید مانند دارو برای تمام افراد تجویز کرد. در انتها من هم به عنوان یک دوست پیشنهاد می کنم خواندن کتاب قوی سیاه به قلم نسیم نیکولاس طالب به ترجمه فرخ بافنده که توسط انتشارات پندار تابان منتشر شده است را در سایت کتابچین از دست ندهید. با این کار به قطع نشدن درختان کمک می کنید و هم نگاهتان به دنیای پیرامونتان عوض خواهد شد.

 

ویکی پدیا کتاب قوی سیاه

https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D9%88%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8)

 

 

به قلم مینو مرتضایی