کتاب خودت باش دختر

خودت باش دختر، شمشیری دولبه برای زنان

تمدن کهن زمانی ویران شد که کارگران بر اساس عدل و انصاف بر زمینی که روی آن زحمت می کشیدند صاحب شدند. این اتاق آن ها را متوجه کرد که چرا باید کسی شاه باشد آن ها رعیت این چنین شد که در اقلیم بجای یک پادشاه چندین و چند پادشاه همزمان حکم راندند. قصدم از بیان این جمله نقض دموکراسی و حقوق برابر و غیره نیست اما وقتی به تاریخ نگاه میکنیم میبینیم حکومت کهن ظاهرا در اداره امور موفق تر بوده است. گرچه این یک نظر شخصی است. حال در دوران حاضر وقتی به کتابی چون خودت باش دختر برخورد می کنیم کمی باید تامل کرد، چرا که ممکن است همان بلایی که بر سر تمدن آمده بود، بر سر خانواده بیاید.

شروع خانواده از یک زن و مرد می باشد. این زن و مرد که پایه زندگی و خانواده و در نهایت را می سازند اگر درست در کنار یکدیگر قرار نگیرند آنگاه می توان گفت هیچگاه یک خانواده تشکیل نخواهد شد. فرض کنید چشم انسان به سخن بیاید و مدعی شود که ارزشش بالاتر از ابرو می باشد و با هزار و یک دلیل منطقی ثابت کند اگر حقوقی بالاتر از چشم ندارد پایین تر از آن نیز نباید داشته باشد. در این صورت انسان صورتی خنده دار خواهد یافت. مسلما قصد خودت باش دختر ایجاد همچنین اتفاقی نیست اما اگر درست خوانده نشود و یا برداشت اشتباه از سخنان آن شود می تواند آن را تبدیل به خنجری برای سر بریدن خانواده کند. حال در ادامه در این باره و در کل درباره ساختار کتاب و محتوای آن سخن خواهیم گفت امیدواریم بتوانیم در این راه موفق باشیم و بی جانب گیری خاص از آن سخن بگوییم؛ اما قبل از مطالعه کتاب حتما این مطلب را بخوانید.

خودت باش دختر و ساختار اصلی آن

خودت باش دختر را به نوعی می توان یک کتاب روانشناسی دانست؛ اما کمی با فرم دیگر فرم های روانشناسی متفاوت می باشد. اول این که به طور اختصاصی درباره یک گروه از انسان ها و در اصل تنها درباره زنان و دختران نوشته شده است و دوم این که زبان کتاب از بالا به پایین نیست و قصد آموزش ندارد. به نوعی خودت باش دختر مانند یک دوست برای ماست که درد و دل ما را شنیده و در حال نشان دادن راهکار است. در حالت کلی می توان گفت که این کتاب زبانی بسیار روان دارد که می تواند مخاطب را درگیر خود کند. البته از ترجمه خوب آن نیز نمی توان گذشت.

مورد دیگر این نکته است که این کتاب به نظر بر این پایه نگارش شده است که زن و دختر در حالت کلی تحت ظلم قرار گرفته اند. دقیقا این همان شمشیر و خنجر دو لبه است. وقتی از جنس مذکر در کتاب سخنی گفته نمی شود و وقتی معتقد است زن زیر بار ظلم قرار گرفته است. ناخودآگاه این تفکر ایجاد می شود که زنان در جامعه و تحت ظلم مردان قرار گرفته اند. در حالی که بعید است نویسنده همچنین تصوری داشته باشد. در حقیقت وقتی کتاب فوق را می خوانیم متوجه می شویم که اکثر سخنان و به قول کتاب ها دروغ ها از سمت خودمان بر ما وارد شده است؛ و این باعث شده است که جامعه نیز این دروغها را باور کند.

در حقیقت نویسنده، این کتاب را با پیشفرض مردمان کشور اروپایی و آمریکایی نوشته است؛ بنابراین سخنان آن را باید با توجه به وضعیت زن و دختر در آن جامعه در نظر بگیریم. از این رو دیدتان را با دید یک زن اروپایی تنظیم کنید و این کتاب را بخوانید.

خودت باش دختر و شروع تغییرات از خود

همانطور که در بالا گفتیم این کتاب بیش از آنکه بخواهد به جامعه نهیب بزند به خود مخاطب می فهماند که تو تفکر اشتباهی داری. از این رو وقتی از این دید و به عنوان یک زن اروپایی به کتاب نگاه کنید می توانید نکات ارزنده از آن استخراج کنید.

وقتی می گوییم به عنوان یک زن اروپایی و آمریکایی به این کتاب نگاه کنید یعنی سعی کنید دغدغه های اجتماعی آن ها را داشته باشید و نه دغدغه های اجتماعی خودتان را. این کار به ظاهر سخت می آید اما از آنجایی که کتاب درباره شخص مخاطب است و نه جامعه بنابراین لازم نیست چندان تغییر عمده ای در تفکرتان بدهید. کافی است یک سری از مشکلات خاص در ایران را در نظر نگیرید و آنگاه کتاب را بخوانید. در آن صورت مقصر مشکلات را جنس مرد نخواهید دانست. چرا که اگر این چنین باشد همسر و یا پدر و برادر خود را مقصر خواهید دانست و در این صورت خود را از آن ها جدا خواهید کرد. کتاب خودت باش دختر قصد دارد ارزش دختران و زنان را به آنها گوشزد کند تا آن ها بدانند در کجا قرار دارند و چه فایده ای برای خود و جامعه دارند. این کتاب به هیچ عنوان قصد ندارد شما را از ارزشی به ارزشی دیگر و از جایگاهی به جایگاه دیگر منتقل کند که در این صورت می شود مانند همان داستان چشم و ابرو.

به قلم: مرتضی ملک جاری