دانلود کتاب بینایی

نقد و بررسی کتاب بینایی

بینایی (seeing) رمانی است از خوزه ساراماگو (José Saramago)، نویسنده پرتغالی که در سال 2004 به زبان پرتغالی و سپس در سال 2006 به زبان انگلیسی منتشر شد.

در واقع کتاب بینایی در پی اتفاقاتی است که در رمان کوری افتاده است. این کتاب درباره با حکومت های به ظاهر دموکرات اما درحقیقت مستبد و ستمگر است.

 

خلاصه کتاب

اتفاقات این رمان از یک روز بارانی و از یک انتخابات آغاز می شود. در این کتاب به ماجرای انتخاباتی می پردازد که در در آن هیچ کس حاضر به رای دادن نیست. در پایان این رای گیری متوجه می شوند که بیش از 85 درصد از آرا سفید بوده و احزاب رای کمی را توانسته اند برای خود جمع کنند.

رییس جمهور و هیئت دولت این انتخابات را رد می کنند و از مردم می خواهند که دوبار به پای صندوق های رای بیایند و سرنوشت کشور خود را مشخص کنند. بعد از برگذاری انتخابات برای باردوم ، شمارش ارا نتایج بدتری را نشان می دهد.

بعد از رای گیری دوم، رییس جمهور و هیئت دولت به دنبال دلیل این اتفاقات می گردند وقتی به نتیجه ای نمی رسند راه خروجی شهر را می بندند و سعی دارند از طریق رسانه های امنیت و ارامش مردم را برهم بزنند. اما مردم به خوبی آرامش خود را حفظ می کنند.

وزیر کشور که آرزوی جایگاه ریاست جمهوری را دارد دست به شورش می زند. در شهر بمب منفجر می کند و تقصیر را به گردن مردم و آشوب گران می اندازد. شهردار به حفظ آرامش مردم کمک می کند. بقیه افراد هیئت دولت نیز به جمع مردم می پیوندند.

دولت بعد از جستجو های فراوان متوجه می شود فردی که در زمان کوری زود تر از بقیه دچار کوری شده بود منشا این ناآرامی ها و هرج و مرج است.

این فرد زنی چشم پزشک است که در دوره کوری عامل انتقال نابینایی در آسایشگاه بوده است. دولت زن را به عنوان عامل آشوب به مردم معرفی می کند. در پایان این رمان نیرو های حکومتی برای دستگیری دکتر به منزل او می آیند و سر انجام دکتر و زنش را به قتل می رسانند.

 

نقد و بررسی

در رمان بینایی برگشتن بینایی به مردم نمادی از هویت فردی و اجتماعی افراد است. در واقع بیانگر اهمیت بالای نقش خود را در جامعه است.

رمان بینایی این مفهوم را به ما می رساند که مردم در جوامع دچار بیماری هستند که فهم بشر را از شناخت نادرست حقیقت نشان می دهد.

رمان بینایی همانند رمان کوری شخصیت های بدون نامی دارد که این بی اهمیتی به دلیل این است که همه به یک جزئی از یک کل بزرگ تبدیل شده اند و هیچ کس به خودش تعلق ندارد.

بینایی از نظر منتقدان نظرات مثبتی رادریافت کرده است. لو گویین (Le Guin) با تمجید از رمان بینایی در روزنامه گاردین نوشته است :

•  ساراماگو رمانی نوشته است که در مورد روزهایی که در آنها زندگی می کنیم بیش از هر کتابی که خوانده ام صحبت می کند. او با ذکاوت، با وقار دلخراش می نویسد ، و با سادگی یک هنرمند بزرگ در کنترل کامل هنر خود. اجازه دهید ما به یک بزرگتر واقعی مردم خود گوش دهیم ، یک مرد اشک ، یک انسان خردمند»

بوستون گلوب در نقد از این کتاب می نویسد:

•  ساراماگو رفتارهای غیر متعارف سبک را نشان می دهد که مشخصه های اصلی سبک او شده اند؛ نثر بدون علائم نگارشی و جمله های طولانی است  اما به جای درهم کردن روایت ، این تکنیک ها داستان را پیش می برد »

 

قسمت های برگزیده کتاب

• هنگامی که به دنیا می آییم، قراردادی را برای زندگی کردن امضا می کنیم، ولی سال ها بعد، لحظاتی فرا می رسند که از خود می پرسیم چه کسی این قرارداد را به جای من امضا کرده است؟
• اگرچه می توان باهوش ها را به خدمت درآورد، اما افراد خیلی باهوش ، حتی اگر هم سنگر ما هم باشند، ذاتا خطرناک هستند، دست خودشان نیست، جالب تر این جاست که با هر عملی به ما گوش زد می کنند که باید مراقبشان باشیم.
• سگ با شتاب از اتاق بیرون آمد و خودش را به صاحبش رساند و شروع به بوییدن و لیسیدن صورتش کرد. سپس سرش را بلند کرد و یک زوزه طولانی سر داد. صدای شلیک سوم صدایش را خفه کرد. یکی از کورها از کور دیگر پرسید: آیا تو صدایی نشنیدی؟
• کور دیگر جواب داد: من صدای سه تیر شنیدم. صدای زوزه یک سگ را هم شنیدم که بعد از سومین شلیک خاموش شد؛ اما با خوشحالی باید بگویم که من قادرم صدای زوزه سگ های دیگر را بشنوم.
• گشت های پلیس با دستوراتی که از طریق بلندگو ابلاغ می کردند، سعی داشتند به مردم یادآوری کنند که تجمع بیش از پنج نفر، ممنوع است. اما با این شیوه نمی شد مردم را متفرق کرد. آخر در آن شرایط چه کسی می توانست مردم را به دسته های پنج تایی تقسیم کند! فرماندهی پلیس مکرراً با مرکز فرماندهی تماس می گرفت و خواستار صدور مجوز جهت استفاده از گاز اشک آور یا آب برای پایان دادن به غائله بود. فرماندهی بخش شمال نیز طی چندین ارتباط، خواهان صدور مجوز حرکت تانک ها و یا اعزام گروه چترباز شد. چیزی به آغاز یک جنگ خونین نمانده بود!.
• فقط كافی بود به هشتاد و سه درصد مردمی فكر كرد كه رای سفید داده بودند . آن ها در برابر هفده درصد موافق قرار داشتند و باوركردنی نیست كه هفد درصد بتواند در مقابل هشتاد و سه درصد بایستد . دیگر دوره ی رویارویی فقط با توكل بر خدا گذشته است !
• روز بعد یا همان روزی كه از آن به عنوان فردا یاد می كنیم ، می تواند برای بعضی ها اصلا وجود نداشته باشد!
• باهوش ها را می توانیم به خدمت در آوریم  ، اما افراد خیلی باهوش ، حتی اگر در كنار ما هم باشند ، ذاتا خطرناك هستند ، دست خودشان نیست ، جالب تر این جاست كه با هر عملی به ما می گویند كه باید مراقبشان باشیم .

 

درباره نویسنده

ژوزه دی سوزا سارماگو (José de Sousa Saramago) (16 نوامبر1922- 18 ژوئن 2010) نویسنده پرتغالی است که در سال 1998 جایزه نوبل ادبیات را برنده شد.

با وجود این که او در سال 1969 به حزب کمونیست پرتغال پیوست و به آن وافادار بود اما هیچ گاه ادبیات را به خدمت باور ها و اندیشه های سیاسی خود در نیاورد.

سارماگو در روستای کوچکی در شمال لسبون به دنیا آمد. دو سال بعد از تولد او خانواده اش به لیسبون نقل مکان کرد. سارماگو به خاطر شرایط مالی که داشت مجبور شد که دوران تحصیلات دبیرستان خود را کنار بگذارد و برای امرار معاش به کار های مختلفی رو آورد. او کار هایی مانند آهنگری، مکانیکی و کارگری روزمزد انجام می داد و بعد از مدتی به کار مترجمی و روزنامه نگاری در ارگان حزب کمونیست پرتغال پرداخت.

اولین کتاب او به اسم روشنایی بود . رمان دوم او به اسم کشور گناه در سال 1947 به چاپ رسید ولی به دلیل عدم موافقت ناشر برای چاب کتاب دومش سبب شد تا او رمان نویسی را کنار بگذارد. تازمانی که با انتشار کتاب بالتازار و بلموندا  در سال 1982 به شهرت رسید.

سبک ادبی ساراماگو در نوع خود منحصر به فرد است. او در کتاب های خود به ندرت از نشانه گذاری وعلائم نگارشی استفاده می کرد و جملات رمان هایش معمولا طولانی بودند. ویژگی این سبک زمانی است که در طول جملات طولانی اش گاه زمان نیز تغییر می کرد. او در طول رمان خود تنها از علائم نقطه و ویرگول استفاده می کرد.

 

در کتاب های او گفتگو های شخصیت ها پشت سر هم است و مشخص نیست که کدام جمله را که گفته است.بسیاری از منتقدان ادبی ساراماگو را  جزو نویسندگان سبک رئالیسم جادویی می دانند و آثارش را با نویسندگان آمریکایی پرتغال زبان  مقایسه می کنند. اما ساراماگو خودش را جزو پیروان ادبیات اروپا می داند و بیشترین الهام خود را از گوگول و سروانتس می داند.

یکی دیگر از ویزگی های سبک ساراماگو استفاده از جملات طعنه آمیز در لابه لای متون کتاب است. کنایه های کتاب ساراماگو معمولا به مسائلی همچون مقدسات مذهبی، حکومت های خودکامه و ناعدالتی های اجتماعی است.

طعنه و کنایه های سارماگو درباره مقدسات به قدری واضح بود که در سال 1992 به دنبال انتشار انجیل به روایت عیسی مسیح  ساراماگو را از لیست نامزد های جایزه ادبی اروپا حذف کردند. انتقادات این کتاب به قدری شدید بود که متن این کتاب به عنوان توهینی به جامعه کاتولیک در نظر گرفته شد.

سرانجام ساراماگو به همراه همسرش به جزیره  لانزاروته در جزایر قناری نقل مکان کرد. ساراماگو به سرطان لوسمی مبتلا شد و سرانجام در سن 87 سالگی دار فانی را وداع گفت. سارماگو تا زمان مرگ به نوشتن ادامه داد.

 

آثار دیگر نویسنده

• دفتر یادداشت
• قابیل
• سفربه فیل
• خاطرات جوانی من
• وقفه در مرگ
• همزاد
• دخمه
• همه نام ها
• کوری
• انجیل به روایت عیسی مسیح
• تاریخ محاصره لیسبون
• بلم سنگی
• سال مرگ ریکاردو ریس
• بالتازارو بلموند
• مبانی نقاشی و خطاطی
• یادداشت ها

 

جوایز

• کتاب بینایی در سال 1998 برنده جایزه نوبل ادبیات شد.

 

نتیجه گیری

ژوزه ساراماگو در رمان بینایی به بیان بی هویتی مردم میپردازد و شناخت خود و موضوعاتی که در جامعه اتفاق افتاده است را نقد میکند. دراین رمان مردم به شناختی از خود و نقششان در جامعه می رسند به همین دلیل هم در انتخابات شرکت نمی کنند.

وبسایت کتابچین از بزرگ ترین سایت های ارائه دهنده کتاب های الکترونیکی و صوتی است. کتابچین کتاب بینایی را با ترجمه ای از آقای عبدالرضا روز خوش از نشر روزگار منتشر کرده است.

ویکی پدیای رمان بینایی

https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C_(%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86)

 

 

به قلم نگار تورانی